World-wide, the prevalence of overweight and obesity is increasing tremendously. Clues to the prevention of overweight may well be found in a better understanding of the physiological processes involved in the regulation of energy balance and factors that influence these processes, such as dietary factors and smoking. A review of available literature presented here showed the central nervous system to play an important role in the regulation of energy balance through effects on feeding behaviour and energy expenditure. The physiological response to weight loss seems to be more vigorous than to weight gain and may explain why it is so difficult to lose weight. Furthermore, increasing physical activity or maintaining it at high levels is important. The physiological regulatory mechanisms do not differ at low levels of energy expenditure from those at high levels, but it is easier to overeat at low levels of energy expenditure. Based on physiological mechanisms, diets low in energy density, low in fat, high in fibre and void of energy-containing liquids between meals constitute an effective strategy for preventing a positive energy balance or maintaining the weight reached after weight loss. The dynamic nature of research on the mechanisms involved in regulation of energy balance, however, may make it necessary to update this review in several years' time.

Overgewicht en obesitas (ernstig overgewicht) komen wereldwijd en ook in Nederland steeds vaker voor. Overgewicht en obesitas zijn het gevolg van een langdurige positieve energiebalans. Kennis van de fysiologische mechanismen die de energiebalans reguleren en van factoren die deze regulatiemechanismen beinvloeden, zoals voedingsfactoren en roken, is noodzakelijk en levert mogelijk aanknopingspunten op die gebruikt kunnen worden ter voorkoming van overgewicht. Uit dit overzicht van beschikbare literatuur blijkt dat het centrale zenuwstelsel een belangrijke rol speelt bij de fysiologische regulatie van de energiebalans. Het beinvloedt zowel voedingsgedrag als energieverbruik. De fysiologische repons bij gewichtsverlies lijkt veel sterker te zijn dan de respons op gewichtstoename. Dit verklaart mogelijk waarom het zo moeilijk is gewicht te verliezen. Er is geen bewijs voor een veranderde fysiologische regulatie van de energiebalans bij een lage lichamelijke activiteit. Echter, bij een laag niveau van lichamelijk activiteit is het makkelijker te "overeten". Daarom is het belangrijk de lichamelijke activiteit op een hoog niveau te houden of te brengen. Gebaseerd op fysiologische regulatiemechanismen lijkt een voeding laag in energiedichtheid, laag in vet, rijk aan vezel en met een lage consumptie van energierijke dranken tussen de maaltijden door een effectieve strategie om een positieve energiebalans te voorkomen of om gewichtsverlies te handhaven. Het onderzoeksgebied dat de regulatie van de energiebalans bestudeerd is een zeer dynamisch veld. Dagelijks komt er nieuwe informatie bij. Daarom is het aan te bevelen om dit rapport over enkele jaren bij te werken.