The incidence of pertussis in the Netherlands in 1989-1995 was estimated from notifications by law, hospital admissions, positive serodiagnostics (positive one-point serology and positive two-point serology) and isolations of Bordetella. After the epidemic peak in 1994 the incidence of pertussis decreased in 1995 (notifications 3.4 versus 2.2/100,000). The proportion vaccinated pertussis cases increased, especially among children aged 1-4 years. The estimated vaccine-efficacy for children aged 1-4 years amounted to 89-96% in 1989-1993, 79% in 1994 and 71% in 1995. For those children aged 5-9 years the vaccine-efficacy was also higher in 1989-1993 (83-89%) than in 1994 (72%) and in 1995 (61%). It is not possible to make reliable conclusions due to the possible biases. However, the possibility must be considered that enhancement of susceptibility for symptomatic infection of vaccinated children is caused by decreased sensitivity of circulating B. pertussis strains to vaccine-induced immunity. Due to the possible decline in vaccine efficacy and the underreporting of notifications, the expected introduction of an acellular vaccine, the planned change in case-definition for notification (inclusion of one-point serology), physicians have to be informed and surveillance should be continued. At notification the results of laboratory diagnosis should be specified. Continuation of the possibility to compare the databases of notification and serodiagnosis on the individual level is of great importance to be able to detect possible shifts in notification discipline.

De incidentie van kinkhoest in Nederland in 1989-1995 is geschat op grond van de wettelijke aangiften, ziekenhuisopnamen, positieve bevindingen bij serodiagnostiek (positieve eenpuntsserologie en tweepuntsserologie) en Bordetella-isolaten. Na het epidemische jaar 1994 werd in 1995 een lagere incidentie van kinkhoest waargenomen (aangiften 3,4 versus 2,2/100.000). De proportie gevaccineerden nam toe in de periode 1989-1995 (55% in 1989 en 78% in 1995), speciaal onder 1-4 jarigen nam toe. De geschatte vaccin-effectiviteit voor 1-4 jarigen bedroeg 89-96% in de periode 1989-1993, 79% in 1994 en 71% in 1995. Voor 5-9 jarigen was de vaccin-effectiviteit in 1989-1993 eveneens hoger (83-89%) dan in 1994 (72%) en in 1995 (61%). Door mogelijke vertekeningen in het schatten van de vaccin-effectiviteit is het niet mogelijk betrouwbare conclusies te trekken. Echter, nagegaan moet worden of toename van symptomatische B.pertussis bij recent gevaccineerden veroorzaakt wordt door verminderde gevoeligheid van circulerende B.pertussis stammen voor vaccin-ge-induceerde immuniteit. In verband met de mogelijke afname in vaccin-effectiviteit, de verwachte introductie van een acellulair vaccin, de geplande verandering in casus-definitie voor aangifte (inclusie van eenpuntsserologie) en de onderrapportage van aangifte, is informatie aan artsen en surveillance essentieel. Voor juiste interpretatie van continue surveillance is het van belang dat verandering van aangifte-displine opgemerkt kan worden (koppeling op persoonsniveau van verschillende surveillance-bronnen) en dat bij aangifte specifiek wordt geregistreerd welke de toegepaste methode van laboratorium-bevestiging was.