Effecten van medische zorg ; een conceptueel kader

Abstract

A conceptual framework for analyzing the effects of medical care has been described. The central concepts, efficacy and effectiveness, are defined. Efficacy is the ideal or potential effect of medical care. It is measured in an experimental setting, e.g. the randomized controlled clinical trial. Effectiveness is the effect of medical care under ordinary conditions. It is measured in outcome research. The causes of a discrepancy between efficacy and effectiveness are described. Identifying and analyzing such a discrepancy is an important aspect of health policy. It provides valuable information about possibilities to improve health care. The conceptual framework is illustrated by a case study: the effect of zidovudine on a HIV infection or AIDS.

Het conceptuele kader voor de analyse van effecten van medische interventies wordt beschreven. Centraal staan de begrippen 'efficacy' en 'effectiviteit'. De efficacy is gedefinieerd als het theoretisch haalbare effect van een medische interventie. Het wordt gemeten in experimenteel onderzoek (gerandomiseerde klinische trials). De effectiviteit is gedefinieerd als het in de praktijk gerealiseerde effect van een medische interventie. Het wordt gemeten in observationeel onderzoek (uitkomst-onderzoek). Een discrepantie tussen efficacy en effectiviteit kan worden veroorzaakt door een verschil in: (1) effectmeting, (2) patientenpopulatie, (3) uitvoering van de medische interventie, (4) indicatiestelling of (5) de omstandigheden waaronder de zorg is verleend. Het opsporen en analyseren van een dergelijke discrepantie geeft informatie over aangrijpingspunten voor beleidsmaatregelen. Een bestudering van het effect van zidovudine bij een HIV-infectie of AIDS illustreert de toepassing van het conceptuele kader.