Geneesmiddelengebruik als indicator voor de effecten van milieuverontreiniging ; een studie in de regio Schiphol

Abstract

Within the framework of the Health Impact Assessment Schiphol Airport a feasibility study on using computerised drug dispensing pharmacy data for environmental epidemiology was performed. The study was conducted by the Utrecht Institute of Pharmaceutical Science and the National Institute of Public Health and the Environment. The use of sedatives and anti-astmatics was studied around Schiphol airport. Prevalences in the Schiphol area were compared to national reference values. After correction for differences in population size and chronic disease, the prevalence of sedatives was significantly 8% higher in areas with high aircraft noise exposure compared to low exposed areas. The prevalence of the use of anti-astmatics was significantly higher (14%) in areas close to the airport (<10 km), especially for children (aged 0-19 years) and elderly persons (60+). In areas >10 km distance from the airport the use of anti-astmatics was comparable to national prevalences. A drawback of the method is the lack of information on confounders at the individual level e.g. smoking, soundproofing of homes. Given the limitations of the study the conclusions on the relation of sedative use, antiastmatics use and environmental pollution from Schiphol airport have to be interpreted with care. These limitations concern the quality and aggregation level of the data, the possibility to analyse data on small area level and to combine pharmacy data with environmental and demographic data at the same geographical level. Despite the limitations of this study pharmacy registrations are considered to have an important sentinel function in studying health effects of environmental pollution. The results of this study show that pharmacy data are a promising tool to measure geographical differences in health effects potentially related to environmental pollution.

De Faculteit Farmacie van de Universiteit Utrecht heeft in samenwerking met het RIVM een onderzoek uitgevoerd om inzicht te krijgen in de geschiktheid van apotheekregistraties in milieu-epidemiologisch onderzoek. In het onderzoek is het gebruik van slaapmiddelen en geneesmiddelen ter behandeling van luchtwegaandoeningen in de omgeving van de luchthaven Schiphol in kaart gebracht. Deze prevalenties zijn vergeleken met nationale gegevens en gerelateerd aan de mate van milieuverontreiniging in de omgeving van de luchthaven Schiphol. Uit dit onderzoek blijkt dat er geen grote invloed van de belasting door vliegtuiggeluid op het gebruik van slaapmiddelen gevonden werd. Deze bevinding is in lijn met recente veldstudies waarin geen sterke associatie tussen het voorkomen van manifeste slaapproblemen en geluid door onder meer vliegtuigen kon worden aangetoond. De resultaten van de studie naar het gebruik van CARA-middelen sluiten aan bij recent onderzoek waaruit blijkt dat in de regio Schiphol bij kinderen onder de 15 jaar het aantal CARA-klachten relatief verhoogd is. Gezien het exploratieve karakter van dit onderzoek moet de toename in het gebruik van CARA-middelen met enige voorzichtigheid worden geinterpreteerd. Apotheekgegevens blijken een geschikte bron te zijn omdat door hen gegevens over het gebruik van geneesmiddelen bij grote groepen personen verkregen kunnen worden, bovendien is de kwaliteit van de gegevens uitstekend te noemen. Uit dit onderzoek zijn een aantal aspecten naar voren gekomen die het toepassen van de methode in milieu-epidemiologisch onderzoek kunnen beperken. Indien deze aspecten nader aandacht krijgen, kan de methode geschikt zijn voor toepassing in een monitoringsysteem. Validatie van de prevalentieschattingen, koppeling van gegevens op individueel niveau en betere gegevens over de blootstelling aan milieuverontreiniging en over verstorende variabelen zullen de nauwkeurigheid van de uitspraken vergroten.