Achtergronden bij: Milieubalans 96

Abstract

Volgens de Wet Milieubeheer, waarin de Milieuplanbureaufunctie van het RIVM is geformaliseerd, wordt jaarlijks een Milieubalans opgesteld waarin de kwaliteit van het milieu wordt beschreven in relatie tot eerder gerealiseerd milieubeleid. In deze Milieubalans worden voor doelgroepen zoals landbouw, industrie, energievoorziening etc. de ontwikkelingen geanalyseerd in relatie tot veranderingen van emissieniveaus voor verschillende stoffen. De stand van zaken rond milieuthema's zoals klimaatverandering, verzuring, verspreiding etc. worden geanalyseerd en verder worden de effecten van de milieudruk op mens en ecosystemen aangegeven. Uit de resultaten blijkt dat voor de meeste stoffen ondanks de economische groei sprake is van een absolute daling in emissieniveau in de periode 1985-1995. Het beleid gericht op het treffen van technische maatregelen bij bedrijven was succesvol. Ondanks de gerealiseerde emissiereducties worden de kwaliteitsnormen voor een groot aantal stoffen overschreden. De energie-intensiteit van de economie nam in 1995 toe. De energiebesparingen zijn voor een deel teniet gedaan door de ontwikkeling van het productievolume en de verschuiving naar meer energie-intensieve vormen van productie en consumptie. Door de groei van het energiegebruik is de CO2-emissie in 1995 toegenomen. Ondanks de gerealiseerde emissiereducties worden de kwaliteitsnormen voor een groot aantal stoffen overschreden. Het huidige niveau van luchtverontreiniging in Nederland (stofdeeltjes en zomersmog) gaat gepaard met aantoonbare gezondheidseffecten. In steden nemen hinder en gezondheidseffecten toe, door een cumulatie van stressfactoren zoals geluid en stank, lokale luchtverontreiniging en het gebrek aan ruimte. Dit wetenschappelijk achtergronddocument waarin de conclusies uit de Milieubalans 96 nader uitgewerkt worden, is vooral bedoeld voor deskundigen en wetenschappelijk geinteresseerde lezers.

An Environmental Balance for the Netherlands is drawn up yearly in accordance with the Environmental Management Act to describe the quality of the environment related to the environmental policy realised. Developments related to target sectors like agriculture, industry, energy and transport sectors, and consumers are assessed with respect to the change in emission levels of various substances. The state of environment for themes like climate change, acidification, air, water, soil, and groundwater quality is assessed, and the effects of environmental pressures on humans and the environment are presented. The results show that for most of the substances, emission levels decreased in the period 1985-1995, in spite of economic growth in the same period. Policy aimed at technical measures was successful. Energy intensity of the economy increased in 1995. Energy savings were eliminated by developing the volume of production and the use of more energy-intensive constituents of production and consumption. As a consequence of energy use CO2 emission increased in 1995. In spite of emission reductions realised, quality standards are still being exceeded for several substances. The level of air pollution in the Netherlands is coupled to demonstrable health effects. In cities, health effects and hindrance are increasing as a consequence of cumulation of stress factors like noise, bad odours, local air pollution and lack of space. This scientific background documentation on the conclusions described in the Environmental Balance 96 is particularly geared to experts and readers with an interest in science.