Cosmetische toepassingen van lasers buiten de reguliere gezondheidszorg. Aanbevelingen voor veilig en verantwoord gebruik

Abstract

Het RIVM signaleert een toenemend gebruik van klasse 3- en 4-lasers voor cosmetische toepassingen. De lasers worden onder andere gebruikt om tatoeages en wijnvlekken te verwijderen, rimpels te bestrijden en te ontharen. Ondeskundig gebruik hiervan kan gevaarlijk zijn voor zowel de behandelaar als de patient. Het kan leiden tot oogletsel en brandwonden, bijvoorbeeld doordat de laserstralen via sieraden en glimmende apparatuur kunnen reflecteren. Ook kunnen ziektekiemen worden overgedragen. Leveranciers van laserapparatuur moeten daarom de behandelaars goed voorlichten over veilig gebruik. Dit gebeurt nu niet afdoende. Het zou goed zijn om lasers als medische hulpmiddelen aan te merken. De Wet op de medische hulpmiddelen verplicht fabrikanten/leveranciers namelijk om documentatie over veilig gebruik volledig en in het Nederlands aan te leveren en biedt mogelijkheden om een vergunningplicht in te stellen. Een dergelijk regime bestaat momenteel niet voor cosmetische toepassingen van lasers zoals die thuis en in schoonheidssalons worden verricht. Het RIVM beveelt ook aan om de risico's van zogeheten intense pulsed light-apparaten te onderzoeken. Dit zijn flitslampen die vooral voor ontharing worden gebruikt. Het RIVM deed in opdracht van de Inspectie voor de Gezondheidszorg (IGZ) literatuuronderzoek naar de voorwaarden voor een veilig en verantwoord gebruik van lasers bij cosmetische toepassingen. Daarnaast werd een enquete gehouden onder leveranciers van deze apparatuur in Nederland. Overigens was de respons hierop opvallend laag (29%).

RIVM observes an increasing use of class 3 and 4 lasers for cosmetic applications. These lasers are used for e.g. the removal of tattoos and port-wine stains, to smoothen wrinkles and for depilation. Incompetent use of lasers involves risks for both patient and practitioner. It may lead to eye injuries and burns, e.g. by reflections of laser beams off jewelry or shiny equipment. Apart from that, germs might be transmitted. Suppliers of laser equipment should therefore advise practitioners on its safe use. The current practice is inadequate in this respect. It would be a good idea to qualify lasers as medical aids. The Dutch Law on Medical Aids obliges manufacturers/suppliers to deliver complete documentation in Dutch on the safe use of these aids, and offers opportunities to enforce a system of permits. Such regulations currently do not apply to cosmetic applications of lasers at home and in beauty parlours. RIVM also recommends to investigate the hazards of so-called intense pulsed light equipment. This concerns flash bulbs used for depilation. For the Health Inspectorate, RIVM has conducted a literature search to find conditions for the safe and responsible use of lasers in cosmetic applications. Apart from that, a survey has been held among suppliers of this equipment in the Netherlands. The response to this survey appeared to be remarkably low (29%).