Detectie van radioactief schroot met poortdetectoren - Onderzoek aan een testprotocol

Abstract

Er zijn diverse mogelijkheden waardoor radioactief materiaal in een partij schroot terecht kan komen. Het kan dan gaan om kunstmatige bronnen of bijvoorbeeld om ijzeren pijpen uit de olie- en gaswinning waarin zich een laag natuurlijke radioactiviteit heeft vastgezet. In alle gevallen is het gewenst dat deze bronnen niet in een smelterij of hoogoven worden gemengd met 'schoon' materiaal bij de productie van nieuwe ijzerproducten. Afgezien van het feit dat schroothandelaren ook zelf liever geen radioactiviteit in hun schroot hebben, wordt het voor een aantal grotere bedrijven door de rijksoverheid vanaf 2003 verplicht gesteld dat zij hierop controleren. Bij de aanvoer van schroot per vrachtwagen vindt dergelijk onderzoek veelal plaats met zogenaamde poortdetectoren. De vrachtwagen rijdt hierbij langzaam tussen een aantal detectoren door. Indien activiteit wordt gedetecteerd, wordt gealarmeerd. Om een beter beeld te verkrijgen van de poortdetectoren zoals die worden toegepast en om te zien of ze aan bepaalde door de overheid gestelde minimumeisen voldoen, is een ring-onderzoek in voorbereiding. In dit rapport is aan de hand van metingen bij enkele bedrijven met een poortdetector en ondersteund door enige berekeningen, onderzocht aan welke eisen een dergelijk ringonderzoek dient te voldoen. Daarbij kan gedacht worden aan bijvoorbeeld een keuze van de te gebruiken testbronnen, de testconfiguratie en eventuele andere aanbevelingen. Het eindresultaat is een concept protocol voor het uitvoeren van een ringonderzoek.<br>

There are various possibilities for radioactive sources to end up in a shipment of scrap metal. These sources could be artificial ones or for instance tubing from the oil and gas extraction industry containing natural radioactive deposits. In any case, it is undesirable that these sources end up in a smelter or blast-furnace and be mixed with clean material in some new ironwork. Beside the fact that scrap metal dealers do not like to encounter radioactivity in their scrap, the government makes it mandatory starting 2003 for some of the larger traders to examine the incoming shipments. If scrap is delivered by truck this inspection usually is carried out using gate monitors. The truck slowly drives through a corridor with several detectors. If activity is detected an alarm is given. To get a better overview of the gate monitors installed, and to check whether they conform to some minimal requirements or not, an intercomparison campaign is under development. On the basis of measurements with some gate monitors and supporting calculations, the possibility of a list of demands necessary for such an intercomparison was explored. This report is an account of this research, including the choice of experimental sources, the testing configuration and some other recommendations resulting in a draft protocol for an intercomparison.<br>