Vooronderzoek naar bezorgdheid over basisstations voor mobiele telefonie

Abstract

Het aantal mensen dat bezorgd is over GSM-basisstations blijkt niet af te hangen van de afstand waarop men zich van de basisstations bevindt. Bezorgdheid over elektromagnetische velden lijkt vooral verband te houden met de perceptie van het risico. Mensen met klachten over hun gezondheid brengen deze onder andere in verband met basisstations voor mobiele communicatie. Het gaat daarbij om klachten zoals hoofdpijn, concentratiegebrek en slaapstoornissen. Dit vooronderzoek was onderdeel van een bredere hinder enquete en was bedoeld om de bezorgdheid van mensen die in de buurt van GSM-basisstations wonen, in kaart te brengen. Van de 1937 respondenten wonen er naar eigen zeggen 147 'in de buurt' van een GSM-basisstation. Van deze 147 respondenten is 22% bezorgd. Voor de hele Nederlandse bevolking komt dit neer op een aantal bezorgden in de orde van een kwart miljoen. De resultaten van dit onderzoek zijn ook vergeleken met onze buurlanden. Uit Duits onderzoek blijkt dat het aantal bezorgden stijgt naarmate men zich beter geinformeerd voelt. Daarom is het van belang om een methode voor risicocommunicatie te kiezen waardoor het aantal bezorgden niet onnodig toeneemt. Daarnaast zal een verbeterde vragenlijst een beter overzicht geven van het aantal bezorgden. Zo zouden ook 'niet in de buurt' wonenden naar hun bezorgdheid en naar gezondheidseffecten gevraagd moeten worden. Ook zou niet alleen naar de situatie rond de woning gevraagd moeten worden, maar ook rond de verblijfplaats overdag. Voor een mogelijk vervolgonderzoek is de centrale vraag of de klachten ontstaan door bezorgdheid of door wisselwerking met het elektromagnetische veld.

The number of people concerned about the location of base stations is not dependent on the actual distance of these stations from residences. Concern about electromagnetic fields seems to be mainly a matter of risk perception. These were outcomes of the exploratory study prompted by a concern for the safety of people experiencing adverse health effects, such as headaches or sleep disturbances. People often associate these effects with radio frequency radiation from base stations for mobile telecommunications. Out of a total of 1937 respondents, 147 claim to live 'in the vicinity' of a GSM base station. Twenty-two percent of these 147 respondents have expressed concern. Extrapolated to the entire Dutch population of 16 million this comes to about a quarter of a million. The data collected in this study were compared with data from the Netherlands' neighbouring countries. The Germans observed, for example, that the better people were informed, the higher the number of those concerned. For this reason it is important to choose a risk communication method that will not lead to an unnecessary increase in the number of concerned people. An improved questionnaire could lead to a better estimate of the number of concerned people. For instance, the people not 'living in the vicinity' could be asked to indicate their degree of concern and whether they had experienced specific effects. Furthermore, not only should this group's home situation be taken into account, but also their locations during the day. The central question in a follow up study is whether the health effects are caused by concern or by interaction with the electromagnetic field.