Impact of climate change on water quality in the Netherlands

Abstract

Door klimaatverandering worden bestaande problemen voor de kwaliteit van oppervlaktewater in Nederland groter. Naar verwachting leidt klimaatverandering niet tot nieuwe waterkwaliteitsproblemen. Dit blijkt uit literatuuronderzoek van het RIVM naar de verwachte invloed van klimaatverandering op waterkwaliteit, inclusief de gevolgen voor ecologie, gezondheid en enkele maatschappelijke sectoren. Het instituut raadt overheden daarom in het algemeen aan om geen nieuw beleid te ontwikkelen, maar de gevolgen van de klimaatverandering bij bestaand beleid te integreren. De doelen die de Europese Kaderrichtlijn Water stelt kunnen onhaalbaar worden door de extra 'stress' van klimaatverandering voor het milieu. Ook is het raadzaam om de onderlinge samenhang tussen beleidsterreinen te benadrukken en meer samen te werken.. Voor het onderzoek is eerst de verwachte klimaatverandering in kaart gebracht. Zo zal de temperatuur gemiddeld stijgen, waardoor de variatie binnen de seizoenen zal toenemen. Vervolgens is onderzocht wat de effecten van klimaatverandering zijn voor de kwaliteit van oppervlaktewater in Nederland. Chemisch gezien zal de waterkwaliteit achteruit gaan en de concentratie zuurstof in het water afnemen. Ook worden de gevolgen van eutrofiëring groter, zoals meer algenbloei. In ecologisch opzicht zal de klimaatverandering de bestaande stressfactoren voor het water, zoals verzilting, verzuring, eutrofiëring en versnipperde natuurgebieden, versterken. Daardoor kunnen nieuwe plant- en diersoorten uit het Zuiden naar Nederland komen en andere uit Nederland verdwijnen. Voor de mens kunnen micro-organismen in een warmer klimaat gezondheidsrisico's veroorzaken. Het is echter nog niet uitgesloten dat dergelijke risico's juist kunnen afnemen. Ook kunnen hogere temperaturen gevolgen hebben voor het drinkwater, omdat oppervlaktewater boven een bepaalde temperatuur niet voor de drinkwaterwinning mag worden gebruikt.

Climate change aggravates existing problems with surface water quality in the Netherlands. New water quality problems are not expected. That is the conclusion of a literature search carried out by RIVM, focused on the expected impact of climate change on water quality, including effects on ecology, human health and some economic sectors. RIVM therefore recommends authorities not to develop new policy but to incorporate the possible impacts of climate change into existing policy. The Water Framework Directive targets may become unfeasible as a result of the additional pressure caused by climate change. RIVM also recommends stronger integration between policy areas and closer cooperation between authorities. The first step in this project was drawing up an inventory of climate change projections. Average temperature is expected to rise and the variation within seasons is expected to increase. The next step was investigating the corresponding effects for the quality of surface water in the Netherlands. The chemical quality of surface water will deteriorate and the concentration of oxygen will decrease. Additionally, the effects of eutrophication, like algal blooms, will increase. Climate change will increase pressure on ecosystems caused by salinisation, acidification, eutrophication and fragmentation. As a result, new plant and animal species may appear in the Netherlands, having spread from the south, while other species may disappear. Micro-organisms might cause health risks when the climate changes but the reverse might also be the case. Higher temperatures may have consequences for public water supply because surface water may not be used as a source when temperature standards are exceeded.