Nitraat in het bovenste grondwater bij landbouwgewassen, bos en heideveld in de zandgebieden van Nederland

Abstract

De nitraatconcentratie van het ondiepe grondwater in de zandgebieden is van invloed op de toekomstige nitraatconcentratie van het diepe grondwater dat wordt gewonnen voor de drinkwatervoorziening en op het oppervlaktewater. In de zandgebieden zijn nitraatconcentraties gemeten bij bos en heideveld in het winterhalfjaar 1989-1990 en bij landbouwgewassen in het voorjaar van 1992 en van 1993. Voor bos en heideveld en voor landbouwgewassen zijn regressiemodellen afgeleid die nitraatconcentraties relateren aan nationaal bekende variabelen die indicatief zijn voor de stikstoftoevoer aan het maaiveld en het bodemtype. Met deze regressiemodellen wordt geschat dat bij landbouwgewassen de nitraatconcentraties ongeveer 6 maal hoger zijn geweest dan bij bos en heideveld. Meer dan 94% van het oppervlak waar landbouwgewassen zijn en meer dan 23% bij bos en heideveld had een concentratie die de grondwaternorm overschrijdt. Bij landbouwgewassen kunnen lagere concentraties vooral in het noorden gevonden worden. Bij bos en heideveld vooral in de grote natuurgebieden (Veluwe).<br>

Nitrate concentrations were measured in the uppermost groundwater in the presence of forest and heather in 1989-1990 and in the presence of agriculture in 1992-1993. The measurements were done in the sandy regions of the Netherlands. The measured concentrations were statistically related to variables representing nitrogen load and the soil type. This resulted in a regression model for agriculture and one for forest and heathland. Both models were combined for geographical estimation of nitrate concentrations. Nitrate concentrations in the presence of agriculture are about six times higher then in the presence of forest and heather. The surface groundwater surpassing the groundwater value is more than 94% of the total surface in the presence of agriculture. The surface groundwater surpassing the groundwater value is more than 23% of the total surface in the presence of forest and heathland.<br>