Inventarisatie leefstijlinterventies en ondersteuningsaanbod zorgprofessionals in de diabeteszorg : Twee projecten in het kader van het Nationaal Actieprogramma Diabetes

Abstract

Zorgprofessionals die zich zowel met de preventie als de zorg voor diabetes bezighouden, ervaren een groot aanbod aan leefstijlinterventies, maar missen het overzicht hierin. Vooral het inzicht in preventieve activiteiten die lokaal worden aangeboden en het aanbod vanuit de huisartsen en specialisten (eerste en tweede lijn) ontbreekt. Dit blijkt uit een inventarisatie door het RIVM van leefstijlinterventies en ondersteuningsbehoeften van zorgprofessionals in de diabeteszorg.Zorgprofessionals in de preventie en zorg voor diabetes ervaren een groot aanbod aan leefstijlinterventies, maar missen het overzicht hierin. Vooral het inzicht op lokaal niveau en het aanbod vanuit de eerste en tweede lijn wordt gemist. Het aanbod aan kansrijke beweeg- en voedingsinterventies bestaat vooral uit gecombineerde leefstijlinterventies. Het onderzoek is in opdracht van de Nederlandse Diabetes Federatie uitgevoerd (NDF) in het kader van het Nationaal Actieprogramma Diabetes. De overheid heeft dit programma voor vier jaar (2009-2013) ingesteld om de groei van diabetes in te perken en betere zorg voor deze aandoening te bieden. Voor deze inventarisatie is gezocht naar leefstijlinterventies in de zogeheten Interventie-database van het Centrum Gezond Leven van het RIVM. Daarnaast is hierover navraag gedaan bij verschillende organisaties. Bovendien zijn zorgprofessionals geïnterviewd om achter hun ondersteuningsbehoeften te komen. In totaal zijn meer dan 100 interventies bekeken, waarvan 12 als 'kansrijk' zijn opgenomen in het rapport. Deze interventies zijn beoordeeld aan de hand van een aantal kwaliteitscriteria waaronder effectiviteit en overdraagbaarheid. De meeste van deze 12 interventies zijn gericht op voeding en bewegen en zijn zowel geschikt voor hoogrisicogroepen voor diabetes als voor diabetespatiënten. Er zijn geen interventies gevonden gericht op vrouwen met zwangerschapsdiabetes of op jongeren met diabetes. Idealiter werken professionals uit verschillende disciplines, zoals huisartsen, diëtisten, fysiotherapeuten en de GGD, samen om het lokale aanbod aan leefstijlinterventies aan te bieden en elkaar daarover te informeren.

Healthcare professionals active in the care and prevention of diabetes are aware of the numerous lifestyle interventions that can be used, but they lack an overview of these interventions. This overview is particularly missing for preventative interventions that can be implemented locally (first-line care) and for those initiated by general practitioners and specialists (second-line care). These are the conclusions drawn from a survey carried out by the National Institute of Public Health and the Environment (RIVM) on lifestyle interventions and medical support for healthcare professionals in diabetes care. The study was performed by order of the Dutch Diabetes Federation (NDF) as part of the National Action Programme on Diabetes (NAD). This programme is being supported by the government for a period of four years (2009-2013), with the dual aim of contributing to a decrease in the number of diabetes cases and providing better care for diabetes patients. The survey comprised a search for lifestyle interventions in the "Interventiondatabase of the Centre for Healthy Living (RIVM-CGL)" and subsequent inquiries involving various healthcare organisations on the identified interventions. Healthcare professionals were also interviewed to identify those specific areas requiring medical support. More than 100 interventions have been identified of which 12 are described in this report. These interventions have being assessed on quality criteria such as effectiveness and transferability. Most of these 12 interventions identified focus on improving diet and physical activity and are suitable both for individuals with a high risk of diabetes and diabetes patients. No intervention was identified that specifically targets gestational diabetes and diabetes in young people. The ideal approach is one in which healthcare professionals from different disciplines, such as general practitioners, dietitians, physical therapists and those working in municipal public health services (GGD), work together in introducing the relevant lifestyle interventions and keeping each other informed of these interventions.