Verkenning bodemkwaliteit regionale wateren ; huidige en toekomstige gehalten van PAK in slootbodems

Abstract

Regionale watergangen worden met de regelmaat van eens in de vijf tot twintig jaar gebaggerd. De zo verkregen baggerspecie mag op de kant worden afgezet mits de toetsingswaarde niet overschreden wordt. In het Beleidsstandpunt Verwijdering Baggerspecie is het voornemen verwoord om na 2000 geen klasse 2 (boven grenswaarde) meer te verspreiden. In 60% van de regionale wateren wordt het sediment op basis van PAK in klasse 2 of hoger ingedeeld. Om de huidige en toekomstige ontwikkeling van de baggerspeciekwaliteit te berekenen is het model IRIS (Integraal RisicoInstrumentarium voor Sloten) ontwikkeld. Het model beschrijft het gedrag van organisch, anorganisch materiaal en de afzonderlijke 10 PAK van VROM. Een probabilistische aanpak is gekozen om de onzekerheden m.b.t. model- en emissieparameters te kwantificeren. Voor onzekere en gevoelige parameters worden waarden uit een range getrokken waarmee Monte-Carlo-simulaties worden uitgevoerd, resulterend in verdelingen voor outputvariabelen. Het model is gekalibreerd en gevalideerd op veldgegevens uit de periode 1990-1995, waarbij de modelresultaten goed overeenkomen met de data. In de huidige situatie blijkt er een grote kans op klasse 2 specie of hoger te bestaan. Om in de komende 50 jaar beneden de klasse 2 grens te komen zijn verregaande emissiereducties noodzakelijk. De achtergrondbelasting via atmosferische depositie is echter al een zeer grote bron van PAK en deze zal ook in de toekomst een hoge kans op overschrijding van de grenswaarde veroorzaken. Beheerstechnische maatregelen, zoals baggeren met een hogere frequentie en/of baggeren met een hogere efficientie, verbeteren de sedimentkwaliteit substantieel. Ook het vergroten van de aerobe sedimentlaag, door het verbeteren van de waterkwaliteit waardoor er een meer natuurlijk ecosysteem ontstaat, heeft een positief effect op de sedimentkwaliteit.<br>

Sediment dredging is a major activity in the Netherlands, not only in the main rivers but also in ditches. The dredged material must meet certain objectives if it is to be disposed of in the adjacent soil. PAH levels exceed the sediment quality standard in 60% of the ditches. The IRIS (Integrated Risk Instrument for ditcheS) model has been developed to evaluate whether future PAH levels will meet this standard. It describes the behaviour of organic and inorganic material as well as 10 different PAHs. A probabilistic approach dealt with the uncertainty of process parameters and emission fluxes. For uncertain and senstitive parameters Monte Carlo simulations were performed on values taken from a range. The simulations resulted in distributions for the model output variables. The model was calibrated and validated on field data in the 1990-1995 period. Results showed the model to give an accurate fit to the data and, at present, a high probability of exceeding the standard. To meet the standard in future, substantial emission reductions will be necessary. However, background loading through atmospheric deposition will remain a significant source of PAH in the near future. This pathway alone will make exceedance of quality standards highly likely in the next 50 years. Dredging measures (a higher frequency of dredging or dredging with a higher efficiency) were shown to substantially improve the sediment quality. Also, increasing the aerobic layer of the sediment by improving the water quality will positively affect the sediment quality.<br>