Verschil tussen centrifugeren en filtreren van de eluaten van uitloogproeven voor polycyclische aromatische koolwaterstoffen (PAK) organochloorbestrijdingsmiddelen (OCB) en polychloorbifenylen (PCB)

Abstract

In het kader van het Taakstellend Plan ter ondersteuning van de normcommissie 390 11 voert het RIVM het project 'Uitloging van organische componenten' uit. Het doel van het project is het ontwikkelen van een set van uitloogproeven voor organische componenten. Dit rapport omvat het onderzoek naar het verwijderen van deeltjes uit het eluaat. Voorafgaand onderzoek en onderhavige studie zijn de basis geweest voor de normen voor bepaling van de uitloging van PAK, PCB en EOX uit poeder- en korrelvormige materialen met de kolomproef (NVN 7344) en de cascadeproef (NVN 7350). In paragraaf 1.2 is het onderzoek beknopt samengevat. In het voorafgaande onderzoek was geconstateerd dat verlies aan PAK, PCB en OCB optreedt tijdens filtratie. Ook als de meest geschikte filters en filtreerapparatuur worden gebruikt, zijn verliezen aan organische componenten onvermijdelijk. Naar aanleiding hiervan is in dit onderzoek onderzocht of centrifugeren een betere scheidingsmethode is dan membraanfiltratie. Omdat er een relatie is tussen de deeltjesgrootte en de concentratie PAK in het eluaat, is in eerste instantie gezocht naar een centrifugemethode waarbij, evenals bij membraanfiltratie, deeltjes groter dan 0.45 mum uit het eluaat worden verwijderd. In het tweede deel is onderzocht in welke mate deze centrifugatiemethode een betere scheidingsmethode is dan de RIVM-filtratiemethode voor eluaten. Hiervoor is de deeltjesgrootteverdeling en de concentratie organische componenten bepaald in de eluaten na centrifugatie respectievelijk filtratie. Dit laboratoriumonderzoek heeft geresulteerd in de volgende conclusies en aanbeveling: Conclusies:* Er is een centrifugemethode ontwikkeld voor het verwijderen van onoplosbare deeltjes groter dan 0.45 mum van het eluaat. * In tegenstelling tot de verwachting, blijkt bij de centrifugatiemethode voor eluaten niet minder verlies van PAK, PCB en OCB op te treden dan bij de filtratiemethode. Bij beide methoden treedt dus een gelijk netto verlies op ten gevolge van diverse oorzaken zoals adsorptie aan glaswand en/of filters, vervluchtiging en afbraak in combinatie met tijdsduur. Het doel van deze studie was beperkt tot de vraag of centrifugeren een beter alternatief is dan filtratie, zodat de oorzaak van de geconstateerde verliezen niet nader is onderzocht. * Op basis van de deeltjesgrootteverdeling en de concentratie PCB, OCB en PAK in de eluaten zijn de centrifugatie- en de filtratiemethode gelijkwaardige alternatieven. * Filtratie van de grond-eluaten was in dit onderzoek tijdrovender dan centrifugatie. Aanbeveling: Uit het onderzoek bleek centrifugeren niet beter te zijn dan filtreren zodat wordt aanbevolen, om redenen van eenduidigheid, beschikbaarheid van apparatuur en bekendheid met filtratie bij diverse milieulaboratoria, de eluaten met PAK, PCB of OCB te filtreren volgens RIVM-methode. Hierbij is het van belang dat de constructie zoveel mogelijk uit glas is opgebouwd en gefiltreerd wordt over een membraanfilter van geregenereerd cellulose. Op deze wijze wordt het verlies aan organische componenten bij het verwijderen van deeltjes groter dan 0.45 mum zoveel mogelijk beperkt. Verdere verlaging van het verlies aan organische componenten is alleen mogelijk door de scheidingsstap weg te laten. Dit heeft echter tot gevolg dat deeltjes zoals colloidaal materiaal en zwevend stof, meegenomen worden in de meting. Hiermee wordt dus niet de hoeveelheid opgeloste organische component bepaald. Gezien de discussie die ook nog gaande is voor filtratie bij monsterneming van grondwater voor organische componenten (20), wordt aanbevolen om in ieder geval voorlopig te filtreren volgens RIVM-methode.<br>

The research recorded in this report was carried out within the framework of the Target Plan for the normalization commission 39011 on 'Leaching characteristics of building and waste materials', aimed at developing leaching tests for organic components. Investigations resulted in the proposed publication of standard methods for leaching tests for PAH, PCB and organochlorine pesticides (OCB) in early 1996. In an investigation on the use of a centrifugal technique to separate particles from eluates, the RIVM found a method, using such a technique, to separate eluates from particles with a dimension greater than 0.45 mum. Important differences in concentration of particles, PAH, PCB or OCB were not found when comparing filtration and centrifugal techniques for eluates. A difference in loss of organic compounds was not indicated during the procedures. The RIVM therefore proposes the use of a filtration technique, since the technique is well-known to many laboratories. However, the centrifugal technique may be used.<br>