Geneesmiddeltoedieningsvormen en -systemen: ontwikkelingen en toekomstverwachtingen

Abstract

Een overzicht van de stand van zaken en toekomstige ontwikkelingen met betrekking tot veel voorkomende toedieningsvormen en -systemen wordt in dit rapport van het Rijksinstituut voor Volksgezondheid en Milieu beschreven, als achtergrondstudie van de Volksgezondheid Toekomst Verkenning 2002. Een geneesmiddeltoedieningsvorm of -systeem is vrijwel altijd noodzakelijk omdat de werkzame stof niet zomaar aan de pati6nt kan worden toegediend. Vele voorbeelden van nieuwe en veranderde toedieningsvormen hebben in de afgelopen decennia het licht gezien, en hebben bijgedragen aan een veranderende therapie. Veelal betekent dit een vergroting van het gebruiksgemak voor de pati6nt. Toch blijft er nog een grote behoefte aan verdere ontwikkeling van toedienings-vormen en -systemen omdat ze, naast nieuwe werkzame stoffen, essentieel zijn in de verdere verbetering van de therapie voor veel ziekten. Nieuwere toedieningsvormen met collo6dale dragers (zoals liposomen en polymeren) zullen een belangrijkere rol gaan spelen in de behandeling van levensbedreigende, veel voorkomende, of nog niet of moeilijk te behandelen ziekten. Naast deze geheel nieuwe ontwikkelingen zal ook de zoektocht naar methodes om bestaande stoffen veiliger en effectiever toe te dienen zich blijven voortzetten. In de toekomst zullen er namelijk steeds meer macromoleculaire en complexe verbindingen als werkzame stof worden toegediend. Niet alleen qua toediening maar ook qua formulering zijn dit veelal lastige verbindingen. Een toedieningsvorm is dan noodzakelijk om de eigenschappen van deze werkzame stoffen onder verschillende omstandigheden (produktie, opslag, toediening aan het lichaam) constant te houden. Dat toedieningsvormen een belangrijke rol kunnen spelen speelt bijvoorbeeld bij gentherapie een rol: deze toepassing wordt vertraagd door toedieningsproblemen.

This study, forming part of the Public Health Status and Forecast 2002, produced by the National Institute of Public Health and the Environment in the Netherlands, describes the state of the art on drug delivery devices, as well as future developments for their use. It is concluded that many examples of new or improved drug delivery devices have improved drug therapy and patient convenience in the last decade. Still, besides the development of new active compounds, the improvement of drug delivery devices is a key factor in the future development of drug therapy. In drug therapy, administration as well as formulation of substances is difficult. A drug delivery device is required to stabilise the characteristics of these compounds. For example, the application of gene therapy is still hampered by the lack of adequate ways of administration. New drug delivery devices with colloidal carriers (for example liposomes or polymers) are expected to play an important role in the treatment of life threatening, frequently occurring or difficult to cure diseases. In the future macromolecular and other complex compounds will become more and more important. Consequently, the technology that facilitates the administration of these substances has to improve accordingly.