Meervoudig ongezond gedrag in Nederland: Een exploratie van risicogroepen en samenhang met omgeving, gezondheid en zorggebruik

Abstract

In dit onderzoek werd bekeken hoe vaak combinaties van roken, excessief alcoholgebruik, te weinig bewegen en ongezond eten voorkomen in de Nederlandse bevolking. Vooral rokers blijken er een tweede ongezonde leefgewoonte op na te houden. Combinaties met roken komen vaker voor dan de percentages van de twee afzonderlijke gedragingen doen vermoeden. De combinatie van twee ongezonde gedragingen komt echter niet vaker voor in bepaalde bevolkingsgroepen of bij mensen met een betere of slechtere gezondheidstoestand. Ook blijkt het voorkomen van combinaties van ongezonde gedragingen onafhankelijk te zijn van factoren uit de sociale en fysieke leefomgeving van de persoon, zoals gezinssamenstelling en mate van verstedelijking. De combinatie van twee ongezonde gedragingen geeft wel een grotere kans op vroegtijdig overlijden dan de risicoberekening hierover voor het afzonderlijke gedrag, maar deze is niet excessief groter. Mensen die twee ongezonde gedragingen combineren maken niet meer gebruik van de gezondheidszorg dan mensen met enkelvoudig ongezond gedrag.

This study explored the prevalence of combinations of smoking, excessive alcohol consumption, physical inactivity and an unhealthy diet in the Netherlands. Especially smokers often showed unhealthy behaviour concerning at least one other lifestyle factor. Combinations with smoking occur more frequently than can be expected based on the prevalence of the individual behaviours. Generally, this was true independent of demographic characteristics of the population, health status and factors from the social and physical environment such as the number of people in one family and degree of urbanisation. A combination of unhealthy behaviours was associated with a higher mortality risk. However, this risk was not high enough for clustering of mortality risk to be present. Overall, no association was found between the combination of two unhealthy behaviours and health care use.