De grondmarkt in gebruik; Een studie over de grondmarkt, ten behoeve van MNP-beleidsonderzoek en grondgebruiksmodellering

Abstract

De grondmarkt bepaalt in belangrijke mate de ruimtelijke ontwikkelingen in Nederland, en heeft mede hierdoor ook gevolgen voor de leefomgeving, natuur en landschap. Het prijsverschil tussen stedelijke en landelijke grond is groot, waardoor er veel druk ontstaat op het planningsproces. Grondprijsstijgingen maken het moeilijker om natuur- en recreatieplannen te realiseren, vooral rond de grote steden. Uit een analyse van grondtransacties wordt geconcludeerd dat zowel de schaalvergroting als 'verhobbying' van landbouwgrond voor landschapsveranderingen zullen zorgen. Projectontwikkelaars en beleggers zijn vanwege de hoge winsten steeds actiever in het verwerven van grondposities en het exploiteren van bouwgrond, terwijl gemeenten over onvoldoende beleidsinstrumenten en capaciteit beschikken om aandacht voor de publieke leefomgeving te waarborgen. Met betrekking tot grondgebruiksmodellen, wijst deze studie op de noodzaak om het gedrag van grondmarktactoren te verwerken in de simulatieregels. De studie bevat aanbevelingen om het gebruik van het grondprijzenmechanisme van een van de modellen, de RuimteScanner, te verbeteren.

Land use developments are to a large extent determined by the functioning of the land market. Therefore the land market influences the living environment, nature and landscape. The price difference between urban and rural land is very high in Holland, which causes considerable pressure on the land use planning process. Land price increases hamper the realisation of nature and recreation plans, especially around urban areas. From an analysis of land transactions it is concluded that the increase in scale of farming businesses as well as the use of farmland for 'urban hobbies' will cause landscape changes. Real estate developers and investors are becoming more active in acquiring rural and urban fringe land, while municipalities may well lack policy instruments and capacity to motivate safeguarding of the physical environment. Regarding land use models, this study points to the need to incorporate land market behaviour in modelling rules. The study recommends some improvements for applying the Land Use Scanner pricing mechanism.