Off-label use of coronary drug-eluting stents : Occurrence, safety, and effectiveness in 'real world' clinical practice

Abstract

Het gebruik van drug-eluting stents (DES) voor een ander doel dan het indicatiegebied (off-label gebruik), kan leiden tot een belasting van deze hulpmiddelen buiten de grenzen van het ontwerp en mogelijk tot verhoogde risico's. Anderzijds kan een dergelijke behandelmethode klinisch relevant zijn, een medisch erkende standaard worden en kan off-label gebruik belangrijk zijn voor verdere innovatie. Het gebruik van DES in patiënten met off-label kenmerken komt veelvuldig voor in de klinische praktijk. Gepubliceerde aantallen variëren wereldwijd tussen de 47% en 81% van alle patiënten die DES ontvangen. In één groot Nederlands cardiovasculair centrum werd off-label gebruik van DES geschat op 68% in 2002. Er werden geen gegevens op nationaal niveau in Nederland gevonden. De veelbelovende resultaten van DES voor on-label indicaties hebben geleid tot DES toepassingen in meer complexe situaties zoals meervoudige vaatafwijkingen, vaatafwijkingen bij een vertakking en diabetes. In sommige gevallen is het gebruik van DES de enige beschikbare optie voor behandeling. Voor onbeperkt gebruik van DES (dat zowel off-label als on-label indicaties omvat) geven individuele observationele studies geen sluitend beeld met betrekking tot veiligheidsaspecten in vergelijking met het gebruik van kale stents voor vergelijkbare indicaties. Er is echter ook een meta-analyse van observationele studies en gerandomiseerde klinische trials uitgevoerd door vooraanstaande onderzoekers. Hieruit lijkt onbeperkt gebruik van DES in vergelijking met kale stents niet te zijn geassocieerd met negatieve veiligheidsuitkomsten en wel met een hogere effectiviteit. Sommige nieuwe generatie DES zijn veiliger en hebben een hogere effectiviteit in vergelijking met de eerste generatie DES.

Use of coronary drug-eluting stents (DES) for purposes other than their indications for use (off-label use) may push such devices beyond their design limits and thus potentially lead to increased risks. On the other hand, such use can be clinically relevant, treatment regimes may become a medically recognised standard and off-label use may be important for further innovation. Worldwide, the use of DES in patients with off-label characteristics is common in clinical practice, with frequencies varying from 47% to 81% of all patients. Offlabel use of DES in one large Dutch cardiovascular centre was estimated to be 68% in 2002. At a Dutch national level, no data could be found. Promising results of DES for on-label indications have led to the application of DES in more complex situations such as multiple lesions, lesions at bifurcations, and diabetes. In some cases, this is the only treatment option available. For unrestricted use of DES (covering off-label as well as on-label indications), there are no conclusive data from individual observational studies with regard to safety aspects compared with using a bare metal stent (BMS) for similar indications. However, in a meta-analysis by renowned investigators of observational studies and randomised clinical trials, unrestricted use of DES compared with BMS did not appear to be associated with adverse safety outcomes and was reported to be more effective. Some new-generation DES are more safe and effective when compared with first-generation DES.