Blootstelling-respons relaties voor geluidhinder en slaapverstoring. Een analyse van nationale gegevens

Abstract

Blootstelling-responsrelaties voor verkeersgeluid en hinder lijken schaalspecifiek te zijn: relaties opgesteld op internationaal niveau wijken soms af van relaties op nationaal niveau die op hun buurt weer afwijken van relaties op regionaal niveau. Voor beleid betekent dit dat bij toepassing van (inter-)nationale blootstelling-responsrelaties op lokale situaties terdege rekening dient te worden gehouden met de beperkingen en 'vertaalbaarheid' van de relatie naar de lokale situatie. Daarnaast blijkt dat ondanks het gebruik van standaardvragen voor hinder en slaapverstoring, vastgelegd in een ISO-norm, de wijze van operationaliseren van hinder en slaapverstoring van invloed is op de blootstelling-responsrelatie. Dit zijn de belangrijkste bevindingen uit een onderzoek naar de relatie tussen geluid van wegverkeer en hinder en slaapverstoring op basis van gegevens uit het EMPARA-geluidsmodel en de Hinderinventarisatie 2003. In Nederland en binnen de Europese Unie is de verstoring van de leefomgeving door geluid een belangrijk aandachtspunt van beleid, omdat blootstelling aan hoge geluidsniveaus kan leiden tot negatieve effecten op welbevinden en gezondheid, waaronder hinder en slaapverstoring. In het rapport is onderzocht of het mogelijk is om met bestaande Nederlandse onderzoeksgegevens relaties vast te stellen tussen blootstelling aan verkeersgeluid en het optreden van hinder en slaapverstoring. De resultaten zijn vergeleken met de voorstellen voor relaties die in Europees verband zijn gedaan en de uitkomsten van de Gezondheidskundige Evaluatie Schiphol. Hierbij traden belangrijke verschillen aan het licht. Een belangrijke kanttekening bij de resultaten is dat slechts een beperkt aantal deelnemers aan het onderzoek is blootgesteld aan hogere geluidbelastingniveaus waardoor de betrouwbaarheidsintervallen voor hoge blootstellingen groot zijn. Dit is het gevolg van de scheve (min of meer log-normale) verdeling van geluidblootstelling in de Nederlandse bevolking.

Exposure-response relations for traffic sound and annoyance appear to be scale-specific: relationships established at international levels sometimes deviate from national relationships; in turn these relations can deviate from regional ones. For policy, this means that due consideration should be given to the limitations and transferability of (inter-) national exposure-response relationships used in local situations. The definition and operationalisation of the terms 'annoyance' and 'sleep disturbance' can have a profound impact on the results. Although survey questions on annoyance conform to the ISO standard, the different interpretations of annoyance found in the literature can result in differences between exposure-response relationships. These are the main findings from a study investigating the relation between traffic sound and annoyance and sleep disturbance on the basis of the EMPARA noise model and a periodic national Annoyance survey (2003). Disturbance of the living environment through noise exposure is of concern, both in the Netherlands and the European Union. Exposure to high levels of noise can have adverse effects (annoyance and sleep disturbance) on health and well-being. The study described used existing Dutch data for determining the relationship between exposure to transport noise, and annoyance and sleep disturbance. The results from the Annoyance survey and EMPARA were compared with the proposals of the EU Noise Expert Network and the outcome of the monitoring programme, Health Impact Assessment - Schiphol Airport. The comparison revealed significant differences. In the Annoyance survey only few respondents experienced relatively high exposure levels. This resulted in large confidence intervals at high exposures.