Effecten van groen op de luchtkwaliteit. Status 2008

Abstract

Het effect van groen (bomen en planten) op de luchtkwaliteit in en om steden blijkt beperkt. Bovendien kan de invloed die het groen wel heeft zowel positief als negatief zijn. Dat blijkt uit onderzoek van het RIVM in opdracht van het ministerie van VROM en de GGD's in Nederland. Het RIVM heeft een overzicht gemaakt van de momenteel beschikbare concrete gegevens ten aanzien van groen, bomen en planten, en luchtkwaliteit. Op basis van de beschikbare informatie concludeert het RIVM dat de effecten van groen op de fijn stof (PM10) concentraties in en om een stad beperkt zijn. Bomen en planten kunnen de fijnstofconcentraties in de lucht zowel verhogen als verlagen. Zo beinvloedt, verlaagt, de aanwezigheid van groen langs een weg of in een straat de gemiddelde windsnelheid. Daardoor kan de concentratie fijnstofdeeltjes toenemen. Een positief effect van het groen is echter dat het de (grotere) deeltjes kan afvangen. Het netto-effect van groen op de fijnstofconcentraties blijkt over het algemeen beperkt. De weinige metingen die beschikbaar zijn op het gebied van stikstofdioxide (NO2) laten geen effecten van groen op de NO2-concentraties zien. Een vermindering van de concentratie fijn stof hoeft niet noodzakelijkerwijs een even grote vermindering van gezondheidsschade op te leveren. Juist de kleine deeltjes, die niet of minder door het groen worden afgevangen, kunnen naar verwachting veel gezondheidsschade veroorzaken. In Nederland lopen nog verschillende onderzoeken naar de effecten van groen op de luchtkwaliteit langs snelwegen en naar de combinaties van geluidsschermen met groen. Door de grootschalige opzet van deze onderzoeken is het mogelijk dat de inzichten in de effecten van groenstroken langs rijkswegen in de loop van 2009 nog iets zullen veranderen.

The effect of vegetation (trees and shrubs) on air quality in and around cities appears not only to be limited but also variable (positive or negative effects). These are the conclusions drawn from a study carried out by the RIVM for the Ministry of Housing, Spatial Planning and the Environment (VROM) and the coordinating body of Community Health Services (GGDs) in the Netherlands. The RIVM has compiled an overview of factual information currently available on the effect of vegetation - trees and shrubs - on air quality. Based on this information, the RIVM concluded that the effects of vegetation on particulate matter (PM10) in and around cities are limited. The presence of vegetation can either increase or decrease the concentrations of ambient PM10. Vegetation growing along a road or planted in the median (islands) has the effect of lowering the average wind speed, possibly resulting in increasing local concentrations of PM10 (negative effect). Conversely, the presence of vegetation may filter out the (larger) particles, thereby lowering PM10 concentrations (positive effect). The net effect of these processes on air quality is, however, generally limited. Within the constraints of experimental uncertainties, the limited body of factual information available to date on such local situations shows that vegetation does not have any effect on ambient nitrogen dioxide (NO2) levels. A reduction in PM10 concentrations due to vegetation does not necessarily imply an equal positive effect on public health. The smaller particles, which may well be the most harmful, are the least affected by the presence of vegetation. Several experiments are currently being performed in the Netherlands on the influence of vegetation on air quality, especially along highways. Others focus on the construction of sound barriers in combination with vegetation. The large scale of these experiments may produce data that will change current insights on the effects of vegetation along national highways.