Opties voor de milieubeleidsindicator straling

Abstract

Het blijkt niet mogelijk om een indicator te bedenken die voor het onderdeel 'straling' binnen het thema 'verspreiding' de feitelijke toestand in 1 getal samenvat en wel zodanig dat uit de trend in deze indicator de voortgang van het stralingshygienische milieubeleid is op te maken. Dat is de conclusie van het onderzoek dat antwoord moest geven op de vraag van het ministerie van VROM om analoog aan de indicatoren voor prioritaire stoffen en bestrijdingsmiddelen binnen het thema 'verspreiding' een rekenwijze voor zo'n indicator te ontwikkelen. De belangrijkste oorzaken voor het niet haalbaar zijn van de indicator zijn het ontbreken van direct bruikbare beleidsdoelstellingen en het ontbreken van basisgegevens die nodig zijn voor het berekenen van de indicator. Als de beleidsdoelstellingen worden vervangen door referentie-emissies, referentie-concentraties en referentiedoses is het wel mogelijk om voor onderdelen van het aandachtsgebied 'radioactieve stoffen en straling' indicatoren te definieren. In het rapport worden milieudrukindicatoren voor de nucleaire installaties en voor de procesindustrie voorgesteld. De milieukwaliteitsindicator voor radioactieve stoffen in oppervlaktewater en zwevend stof moet nog nader worden bestudeerd. Voor radium in baggerspecie is een milieukwaliteitsindicator haalbaar en wenselijk, hoewel er geen beleidsdoelstelling voorhanden is. Een milieukwaliteitsindicator voor radon en externe straling in woningen is voorlopig nog niet te maken. Het voorstel is om de dosis gemiddeld over de populatie als milieueffectindicator te gaan hanteren. Als er 1 milieubeleidsindicator voor straling zou moeten worden gekozen, dan gaat de voorkeur uit naar de milieudrukindicator. Daarbij dient de referentie-emissie van het secundaire (dosis) niveau te worden afgeleid. Beneden dit secundaire niveau geeft de overheid geen prioriteit meer aan de optimalisatie van de stralingsbescherming (ALARA-principe - as low as reasonably achievable).<br>

It has proven impossible to create an indicator capable of showing the state of the art in a single figure so as to determine the progress made in the 'radiation component' of environmental policy from the trends indicated. This is the conclusion following an investigation requested by the Ministry of Housing, Spatial Planning and the Environment in the framework of the environmental theme 'dispersion of radioactive substances and ionising radiation' to develop a radiation indicator comparable to the indicators for proprietary substances and pesticides. The most important reasons for failing to develop this indicator lie in the absence of both suitable policy targets and data for the calculations necessary for the indicator. Substituting policy targets with reference emissions, reference concentrations and reference doses would make it possible to define indicators for radiation protection. Here, environmental pressure indicators are proposed for nuclear installations and the process industry. The environmental quality indicator for radioactive substances in surface waters and suspended matter needs additional investigation. An environmental quality indicator is both possible and desirable for radium in dredged material, although no policy targets are available. However, for the time being construction of an environmental quality indicator for radon and external radiation in dwellings is impossible. Use of the population-averaged dose as an environmental effect indicator is recommended. If only one policy theme indicator for radiation is needed, the preferred choice is the environmental pressure indicator. The reference emission should be derived from the 'secondary (dose) level'. Priority is no longer given by the authorities to the optimalisation of radiation protection, defined in the ALARA (as low as reasonably achievable) principle, below this secondary level.<br>