Ecologische risicobeoordeling van verontreinigde (water)bodem - voorstellen ter verbetering van de urgentiesystematiek

Abstract

De systematiek voor de bepaling van de saneringsurgentie in de Wet bodembescherming (Wbb; kortweg urgentiesystematiek) is nu ongeveer 5 jaar operationeel. Een van de onderdelen in de urgentiesystematiek betreft de afleiding van actuele ecologische risico's van (water)bodemverontreiniging. In dit rapport zijn voorstellen geformuleerd voor eenvoudige methodieken om locatiespecifieke ecologische risico's af te leiden op basis van de technisch-wetenschappelijk ontwikkelingen anno 2000. De voorgestelde methodieken kunnen in principe worden gebruikt ter vervanging van de rekenregels in de urgentiesystematiek of als een aanvullend instrumentarium. Het eerste voorstel is uitsluitend gebaseerd op een inschatting van de ecologische risico's op basis van de aanwezigheid van verontreinigende stoffen en literatuurgegevens voor toxiciteit. Bij het tweede voorstel wordt de beoordeling volgens de uitgangspunten van een Triade-benadering uitgevoerd, waarbij de milieuchemische benadering van voorstel 1 wordt aangevuld met biologische gegevens, zoals meetbare toxiciteit in monsters van de verontreinigde locaties m.b.v. bioassays, en ecologische veldwaarnemingen. De combinatie van drie typen gegevens in de Triade-benadering (milieuchemische gegevens, resultaten van bioassays en ecologische waarnemingen) vermindert de conceptuele onzekerheden van individuele beoordelingsparameters waardoor de beoordeling betrouwbaarder wordt.<br>

In the Netherlands the application of a decision support system to determine the urgency for remediation (hereafter the urgency system) when a site is contaminated above the standards for soil contamination (intervention values combined with criteria for polluted volume and surface area) is advised by the Soil Protection Act. The urgency system is now in function for about 5 years. New technical and scientific insights, bottlenecks in the application of the urgency system, and new soil protection policy are pressing towards reflection and reformulation of the current practice. The aim of this study is to create applicable proposals for site-specific ecological risk assessment possibly to improve the current urgency system, accommodating the current trends. The first proposal is focussed on a central role of the calculation of the toxic pressure per chemical and of the combined toxic pressure of all chemicals together at the site, rather than comparison of concentrations of chemicals with HC50 values or soil quality standards. The second proposal is focussed on elaboration of the assessment with site specific biological information such as the results from bioassay testing and ecological field observations. The combination of three disciplines in a Triad approach (environmental chemistry, bioassay testing, ecological field observations) will improve the reliability of the assessment, because it will efficiently eliminate intrinsic and conceptual uncertainties in assessment techniques.<br>