Integrale beoordeling verdovingstechnieken pluimveeslachterijen. Indicatieve beoordeling van milieu- en andere aspecten op basis van literatuurstudie

Abstract

In veel slachterijen in Nederland wordt pluimvee verdoofd met behulp van een elektrisch waterbad. Een alternatieve methode is een verdoving in twee concentratiestappen met het gas kooldioxide. De grootste voordelen van deze techniek liggen op het gebied van dierenwelzijn en arbeidsomstandigheden. Voor andere aspecten, zoals milieu en economie, kent gasverdoving zowel voor- als nadelen. Dit blijkt uit onderzoek van het Rijksinstituut voor Volksgezondheid en Milieu (RIVM), het Landbouw Economisch Instituut (LEI) en de Animal Sciences Group van Wageningen Universiteit en Researchcentrum (WUR). Op het gebied van dierenwelzijn is het voordeel van gasverdoving dat de dieren niet bij bewustzijn worden aangehaakt en er geen kans is op onvolledige verdoving. Het aanhaken van verdoofde in plaats van onverdoofde vogels is ook gunstig voor de arbeidsomstandigheden, zowel wat de fysieke arbeid betreft als de hoeveelheid stof. Voor het milieu is gasverdoving gunstiger, omdat ze minder watergebruik en stof- en geuroverlast veroorzaakt. Wel is het energiegebruik ervan hoger. De gasverdovingstechniek brengt ook hogere investeringskosten en operationele kosten (energiekosten) met zich mee dan elektrisch waterbadverdoven. Daar staat tegenover dat gasverdoving minder botbreuken en bloedingen veroorzaakt waardoor een betere kwaliteit van het eindproduct ontstaat. Hierdoor kunnen voor bepaalde marktsegmenten hogere opbrengsten worden gerealiseerd. Grotere slachterijen kunnen de investeringskosten in de gasverdovingstechniek sneller terugdienen dan kleinere slachterijen. Economisch gezien zal het vervangen van het elektrisch waterbad door gasverdoving geen hogere consumentenprijzen veroorzaken. De aanleiding voor het onderzoek is dat gasverdoving in een Europese milieurichtlijn (IPPC) is opgenomen als Best Beschikbare Techniek (BBT) om kippen te verdoven, zonder in detail te treden over de gevolgen voor het milieu van deze verdovingstechnieken. Daarom zijn, op verzoek van de VROM-Inspectie, de milieu- en andere vraagstukken van verschillende gastechnieken in de literatuur geinventariseerd en vergeleken met die van elektrisch verdoven.

Most poultry slaughterhouses in the Netherlands stun poultry in electric water baths. An alternative method for stunning involves the use of carbon dioxide in a two-step/concentration procedure. The primary advantages of the gas anaesthesia method are associated with improved animal welfare and working conditions. Other aspects of poultry slaughterhouses, such as those pertaining to the environment and economics, can be either positively and negatively affected by this method. These are the results of a study conducted by the National Institute for Public Health and the Environment (RIVM), Agricultural Economics Research Institute (LEI) and the Animal Sciences Group of the Wageningen University Research Centre (WUR). With respect to animal welfare, the advantage of gas stunning is that poultry are not restrained in shackles while conscious and there is no chance of the stunning being ineffective. The shackling of unconscious birds also has benefits in terms of working conditions, specifically in the amount of physical labour involved and the amount of dust released. Gas stunning is more favourable for the environment because it leads to the use of less water and causes fewer dust and odour problems. However, in comparison to electric stunning, gas stunning is associated with higher energy consumption. Gas stunning is more expensive in terms of initial acquisition/installation and operational costs (energy consumption), but it does result in a higher quality product (e.g. fewer broken bones and bruising). Some segments of the market may therefore view its introduction as a positive development (i.e. higher profits). The switch to gas stunning will directly affect the competitiveness among poultry slaughterhouses, with the larger, more productive slaughterhouses ultimately having the most benefit. The replacement of electric water baths by gas stunning will not influence consumer prices. The reason for conducting this research is that gas stunning methods have been incorporated in a European Directive (IPPC) as Best Available Technique (BAT) for stunning poultry, but there has been no in-depth study of the environmental consequences of these stunning techniques. The Ministry for Housing, Spatial Planning and the Environment Inspectorate (VROM-Inspectorate) therefore requested the RIVM to carry out a detailed survey of the environmental and other issues associated with the various gas stunning techniques, as described in the literature, and to compare these techniques with electric stunning.