Evaluatie van de Volksgezondheid Toekomst Verkenning 1993

Abstract

In november 1993 bracht het RIVM de eerste Volksgezondheid Toekomst Verkenning (VTV-1993) uit. Het voor U liggende rapport betreft een evaluatie van dit VTV-1993 document, met aandacht voor zowel het productieproces als het resultaat. Deze evaluatie is gebaseerd op een enquete gehouden onder de auteurs van VTV-1993, en op commentaren en reacties van verschillende instanties en personen, zoals neergelegd in rapportages, in publicaties in wetenschappelijke tijdschriften of in de landelijke pers. Uit de verzamelde commentaren komen als sterke punten naar voren: het brede overzicht (naslagwerk), de gedegenheid van de aanpak, de systematische benadering en de overzichtelijkheid. Het denkmodel, de helderheid van de begrippen, concepten en gevolgde werkwijze worden doorgaans onderschreven. De bruikbaarheid voor beleid op macro-niveau (overheid, beleidsinstanties en koepels) wordt duidelijk aangegeven. Ook is een aantal zwakke punten genoemd. In het kader van de invulling van het concept gezonde levensverwachting en het wegen van ziekten onderling is gewezen op de te geringe aandacht voor de ernst of impact van ziekten of aandoeningen. Tevens is gewezen op de (noodgedwongen) summiere kwantitatieve onderbouwing van de geestelijke volksgezondheidsproblematiek en is gesuggereerd om bij de keuze van ziekten tevens het criterium 'vermijdbaarheid' te betrekken. Het ontbreken van een analyse van de kosten-effectiviteit van preventieve maatregelen en medische zorg en een beschrijving van het zorggebruik is als een gemis ervaren. Deze beide aspecten waren overigens geen onderdeel van de opdracht voor VTV-1993. Ook is de aandacht voor specifieke doelgroepen (SEGV, daklozen, allochtonen, enz.) te gering bevonden. In relatie tot de titel wordt het gehalte aan toekomstverkenningen vaak als te gering aangemerkt. Wat de vorm van het VTV-document betreft wordt de omvang vaak bekritiseerd en de toegankelijkheid als moeilijk ervaren. Als oorzaak voor dit laatste wordt het ontbreken van een index of trefwoordenregister aangewezen. Bij deze mate van omvattendheid is er een spanning tussen diepte en breedte: deskundigen verwachten aan VTV specifieke informatie te ontlenen, terwijl in beleidskringen om een handzaam, beknopt overzicht wordt gevraagd. Het doel van deze evaluatie was om bij de opzet van het in 1997 uit te brengen tweede VTV-document zo goed mogelijk rekening te kunnen houden met de verwachtingen en wensen van de gebruikers, en de visies van (mogelijk participerende) deskundigen. In het binnenkort te publiceren 'definitierapport VTV-1997' zal een groot aantal van de bovengenoemde punten dan ook terug te vinden zijn in de vorm van geselecteerde thema's of aandachtsvelden.<br>

November 1993 saw the publication of the first Public Health Status and Forecasts (PHSF) document for the Netherlands. The document describes the current health status of the Dutch population, trends over the past years and expected future developments for the period 1950-2010. The PHSF document also provides information on determinants of health status. In the following report an evaluation of this PHSF document is based on a questionnaire among the PHSF authors, and several commentaries and articles passed on by committees, workshops and publications in scientific journals or in the press will be presented. The comments have included several positive aspects, such as the comprehensiveness of the document and the thorough and systematic approach. The conceptual set-up and clarity of concepts and definitions were often praised ; the usefulness of the document for health policy on a macro level was said to be appreciated. Some weak aspects were also mentioned, e.g. too little attention paid to differences in the severity of different diseases and to quantitative aspects of mental health, the preventability of disease, the health of specific groups (socioeconomic, homeless, ethnic, etc.) and cost-effectiveness of preventative measures and medical care. Use of resources (not included in the assignment) also received too little focus and the limited depth of the forecasts part was also criticized. The size of the document (800 pages) was sometimes considered too large, and its accessibility difficult, probably due to the lack of an index. This evaluation was done to ensure hat the next PHSF document (to be issued in 1997) is optimally attuned to the requirements of the users and to scientific expert opinion in the field. In the forthcoming definition study for the second PHSF document many of the comments collected in this report will be reflected in the selection of the main topics and fields of interest to be addressed.<br>