Patientenparticipatie bij organisatorische besluitvorming in zorggroepen : Inzichten en aanbevelingen op basis van literatuuronderzoek en ervaringen van zorggroepen en patiëntenvertegenwoordigers

Abstract

In 2010 heeft het ministerie van VWS een nieuwe manier ingevoerd om de zorg te bekostigen voor mensen met een chronische ziekte zoals diabetes. Het doel van deze zogeheten integrale bekostiging is om de kwaliteit van de zorg te verbeteren en om samenwerking tussen zorgverleners te stimuleren. Met de invoering van integrale bekostiging ontstonden er zorggroepen. Een zorggroep bestaat doorgaans uit huisartsen en onderhandelt met zorgverzekeraars over het zorgprogramma. Daarnaast maakt de zorggroep afspraken met diverse zorgverleners, zoals diëtisten en internisten over de te leveren zorg. Betrokkenheid patiënten bij zorggroepen nog beperkt Patiënten zijn tot nu toe nog niet of nauwelijks betrokken bij de inhoud en organisatie van de zorg binnen zorggroepen. Dit is wel wenselijk omdat op die manier de zorg beter op de patiënt kan worden toegesneden. In dit onderzoek is gekeken naar manieren om patiëntenparticipatie in zorggroepen te verbeteren, waarbij wensen van zowel zorggroepen als patiëntvertegenwoordigers zijn geïnventariseerd. Uit deze inventarisatie blijkt nu dat zowel zorggroepen als de patiënten behoefte hebben aan een verdere uitwerking van de rol van de patiënt bij de organisatorische besluitvorming. Wensen zorggroepen en patiënten komen overeen De wensen van patiënten en zorggroepen voor een verdere uitwerking van patiëntenparticipatie komen grotendeels overeen. Beide partijen willen samenwerken in concrete projecten, bijvoorbeeld over hoe zij patiënten kunnen ondersteunen om beter om te gaan met hun ziekte (zelfmanagement). Daarnaast is er behoefte aan structureel overleg tussen zorggroepen en patiëntenvertegenwoordigers. Als derde willen ze sociale media inzetten, bijvoorbeeld om patiënten beter te bereiken. Ten slotte willen beide partijen samenwerken met patiëntenorganisaties voor verschillende chronische ziekten. Door deze samenwerking kunnen ervaringen tussen patiëntengroepen uitgewisseld worden en kunnen zij samen het belang van de patiënten behartigen. Aantal zaken is nog onduidelijk Bij het verder vormgeven van de rol van patiënten in zorggroepen moet nog een aantal vragen beantwoord worden. Zo is bijvoorbeeld nog niet duidelijk wat het effect is van patiëntenparticipatie op de kwaliteit van zorg. Daarnaast zijn de verantwoordelijkheden van een zorggroep bij patiëntenparticipatie bij organisatorische besluitvorming nog onvoldoende uitgewerkt.

In 2010, the Ministry of Health, Welfare and Sport introduced a new funding system for the care for people with a chronic disease such as diabetes. The purpose of this so-called bundled payment scheme is to improve the quality of care and to facilitate cooperation between health care providers. With the introduction of bundled payment care groups have come into existence. A care group usually consists of general practitioners, and negotiates with health insurers about disease management programmes for a number of chronic diseases. It also makes agreements with various health care providers, including dieticians and internists, about the care to be provided. Involvement of patients in care groups still limited Patients are yet hardly or not at all involved in the decision-making regarding content and organisation of care within care groups. Patient participation is desirable, as it would allow care to be tailored better to patient needs. This study looked at ways to improve patient participation in care groups, by identifying the wishes of both care groups and patient representatives. It shows that both care groups and patients are in favour of a more active role of patients in organisational decision-making. Wishes of care groups and patients in agreement The wishes of patients and care groups regarding enhancing patient participation are largely similar. Both parties want to cooperate in concrete projects such as on how they can support patients to improve their self-management. There is also a need for ongoing consultations between care groups and patient representatives. Thirdly, they want to use social media to reach patients better. Finally, both parties want to collaborate with patient associations for chronic diseases. This collaboration would enable patient groups to exchange experiences and to represent the interests of patients better. Some matters still unclear In further shaping the role of patients in care groups some questions still need to be answered. For example, it is not clear how patient participation will influence the quality of care. In addition, as yet care groups' responsibilities regarding patient participation have been insufficiently detailed.