Assessment of potential risks of 11 pharmaceuticals for the environment : Using environmental information from public databases

Abstract

Restanten van geneesmiddelen in het watermilieu kunnen schadelijk zijn voor het ecosysteem. Het RIVM heeft voor 22 geneesmiddelen onderzocht of enkele openbare databases van overheden informatie bevatten over het optreden van schadelijke effecten (milieu-eindpunten). Deze geneesmiddelen zijn geselecteerd omdat ze veel worden gebruikt in Nederland of zijn aangemerkt als een probleemstof voor de drinkwaterbereiding. Restanten kunnen via urine in het water terechtkomen. Met informatie over milieu-eindpunten kunnen zogeheten Predicted No Effect Concentrations (PNEC' s) worden afgeleid: beneden deze concentraties worden geen negatieve effecten verwacht. In combinatie met een te verwachten concentratie (Predicted Environmental Concentrations, PECs) kunnen PEC/PNEC-ratio's helpen om mogelijke risico's voor het watermilieu vroegtijdig te signaleren. Een van de drie databases levert informatie op: De gezochte informatie blijkt niet beschikbaar te zijn via de Nederlandse Geneesmiddeleninformatiebank, noch de Europese Public Assessment Reports (EPARs) die worden gepubliceerd op de website van het European Medicines Agency (EMA). Van 15 geneesmiddelen is wel informatie over milieu-eindpunten beschikbaar via het Zweedse Environmental Classification and Information System (SECIS). Van 13 van deze geneesmiddelen was voldoende informatie beschikbaar om voorlopige PNEC' s af te leiden. Mogelijk risico bij twee van de dertien onderzochte geneesmiddelen: In combinatie met de berekende PECs op basis van de jaarlijkse consumptie van het geneesmiddel in Nederland, resulteerde dit in voorlopige PEC/PNEC-ratio's. Voor 2 van de 13 geëvalueerde geneesmiddelen (het antibioticum amoxicilline en ethinylestradiol, de werkzame stof in de anticonceptiepil) waren deze ratio's hoger dan 1. Dit betekent dat risico's voor het zoetwaterecosysteem verwacht kunnen worden als gevolg van de consumptie van deze geneesmiddelen. Om te beoordelen of dergelijke effecten daadwerkelijk optreden is een uitgebreidere analyse nodig van de mate waarin de stoffen zich in het milieu verspreiden, alsmede van de effecten.

The presence of pharmaceuticals and their degradation products in the water environment can be harmful for the ecosystem. For 22 pharmaceuticals some public government databases were searched for information on these harmful effects (environmental endpoint data) for 22 selected pharmaceuticals. These pharmaceuticals were selected because they are frequently consumed in the Netherlands or identified as a problem for the production of drinking water. Their degradation products are excreted in urine and subsequently can reach the water system. Based on environmental endpoint data Predicted No Effect Concentrations (PNECs) can be derived: below this concentration harmful effects are not expected. Combined with Predicted Environmental Concentrations (PECs) can PEC/PNEC ratio's help identify possible risks for the water ecosystem at an early stage. One out of three databases contains information on environmental endpoint data: Neither the Dutch "Geneesmiddeleninformatiebank" nor the European Public Assessment Reports (EPARs) publised on the European Medicines Agency (EMA) website currently contain the requested information. The Swedish Environmental Classification and Information System (SECIS) for pharmaceuticals does contain this information for 15 pharmaceuticals. For 13 pharmaceuticals this information was sufficient to derive preliminary PNECs (Predicted No Effect Concentrations). Possible risks for two out of thirteen evaluated pharmaceuticals: Together with Predicted Environmental Concentrations (PECs) based on yearly consumption of the pharmaceutical in the Netherlands, preliminary PEC/PNEC ratios could be calculated. For two out of the 13 evaluated pharmaceuticals (the antibiotic amoxicillin and the hormone ethinylestradiol) these ratios were above 1. This means that risks for the freshwater ecosystem might be expected from the use of these individual substances as human medicines. To evaluate if these risks actually occur, an extended environmental fate and effect analysis is required.