Met deze rapportage van Nederlandse broeikasgasemissies, gemaakt op basis van de IPCC richtlijnen, wordt voldaan aan de verplichtingen van het monitoring mechanisme van de Europese Unie inzake broeikasgasemissies en van het Klimaatverdrag van de Verenigde Naties. Indien ozonlaagaantastende stoffen buiten beschouwing worden gelaten, nam de totale Nederlandse emissies van broeikasgassen met 7% toe tussen 1990 en 1996, voornamelijk doordat de emissie van kooldioxyde (CO2) toenam. In 1996 was de CO2 emissie 7,6% hoger dan in 1990. Ook de emissie van lachgas (N2O) nam toe tussen 1990 en 1996 (+9%) terwijl de uitstoot van methaan (CH4) in deze periode juist afnam (-13%). De CO2-equivalente emissies van de drie nieuwe broeikasgassen, HFK's, PFK's en SF6,, nam tussen 1990 en 1996 toe met 25% , vooral doordat de HFK-emissie met 47% steeg. In 1996 had kooldioxyde een aandeel van 75% in de Nederlandse broeikasgasemissies, methaan 11%, lachgas 9% en de drie nieuwe broeikasgassen samen 5%. Het rapport geeft een korte beschrijving van de toepassing van de IPCC richtlijnen in Nederland. Verschillen in nationale emissiegetallen tussen IPCC-sectoren en Nederlandse doelgroepen worden verklaard.<br>

Door de Ministers van VROM en LNV, als mede de milieugedeputeerde van Friesland is een zogenaamde 'Commissie NH3' ingesteld met als opdracht een oplossing te vinden in het conflict dat gerezen is o.a. omtrent de ammoniakproblematiek in het ROM gebied Zuid-Oost Friesland. Ter ondersteuning van de commissie is door het RIVM een studie uitgevoerd waarin de situatie in het ROM gebied in kaart is gebracht en enkele emissievarianten zijn doorgerekend. Voor het RIVM is dit een proef-projekt om te zien in hoeverre modellen en data voorhanden zijn om op deze lokale, gedetailleerde schaal de milieukwaliteit te beschrijven en inzicht te krijgen in de onzekerheden en hiaten in kennis. Uit de studie blijkt dat in 1993 een emissiereduktie van ongeveer 10% ten opzichte van 1980 is gerealiseerd. Voorlopige cijfers voor 1994 laten zien dat, voornamelijk door de onderwerkverplichting, de emissie verder gedaald is tot ongeveer 70% van de emissie in 1980. Emissiereduktie door implementatie van technische maatregelen geeft een emissieniveau dat in de buurt komt van het emissieplafond (41 kg NH3 ha-1) noodzakelijk voor het bereiken van deposities op de grote voor verzuring gevoelige gebieden, die overal onder de kritische waarden blijven. Uit de optimalisatiestudie is verder gebleken dat wanneer de generieke doelstelling voor totaal-stikstof aangehouden wordt, 1000 mol ha-1 j-1 voor alle grote natuurgebieden, een emissieplafond van ongeveer 45 kg NH3 ha-1 in het gebied zou volstaan.<br>

Dit rapport over de Nederlandse inventarisatie van broeikasgasemissies is geschreven om te voldoen aan de rapportageverplichtingen in 1998 in het kader van het Bewakingsmechanisme Broeikasgassen van de Europese Unie en aan de verplichtingen in het kader van het Klimaatverdrag van de Verenigde Naties. In de periode 1990-1997 zijn de emissies van CO2 en N2O met resp. 14% en 10% gestegen, terwijl de CH4-emissies met 14% daalden. Van de zgn. 'nieuwe' gassen HFK's, PFK's en SF6, waarvoor 1995 het referentiejaar is, daalden de HFK-emissies aanmerkelijk met 35% in 1997 ten opzichte van 1995, terwijl de emissies van PFK's en SF6 (potentieel) op hetzelfde niveau bleven. De totale CO2-eq. emissies voor de zes gassen waren in 1997 8% hoger dan in het basisjaar 1990 (1995 voor de 'nieuwe' broeikasgassen); temperatuur-gecorrigeerd is deze stijging 6%. (Update van RIVM rapport 728001008)

Uitgaande van de gegevensset uit het TNO/RIVM rapport 'Calculation of atmospheric deposition of contaminants on the North Sea' werden voor enige stoffen aanvullende buitenlandse emissies verzameld en atmosferische depositie geevalueerd. Door het model PROMISE werd de atmosferische depositie toebedeeld naar de waterbelasting. Verder werd de emissiereductie berekend, die nodig was om milieukwaliteitsdoelstellingen te bereiken. Enige gevolgtrekkingen uit deze berekeningen: 1) Atmosferische depositie is een belangrijke bron van belasting van Noordzee en binnenwateren, met name voor persistente organische stoffen (PAK, PCB en bestrijdingsmiddelen en stikstof). Deze bijdrage wordt nog groter wanneer uit- en afspoeling deze stoffen op de bodem wordt meegenomen. Dit geldt met name voor stikstof. 2) De bijdrage aan de belasting van het water met zware metalen door Nederlandse emissies naar lucht is gering. 3) Nederlandse emissies naar lucht van PAK en PCB dragen ongeveer 10% bij aan de belasting van Noordzee en binnenwateren. 4) Ondanks de geringe bijdrage 'op eigen water' is Nederland een netto exporteur van stoffen via emissies naar lucht. 5) Nederlandse emissies van bestrijdingsmiddelen dragen aanzienlijk bij, via atmosferische depositie Noordzee en binnenwateren. 6) De atmosferische depositie van zware metalen daalt met 10-20% van 1990 tot 2000, uitgezonderd lood dat daalt met 50-60%. 7) De atmosferische depositie van PAK daalt met ongeveer 20% van 1990-2000. 8) De atmosferische depositie van stikstof (totaal) op water daalt met ongeveer 30% in 2000 t.o.v 1990. 9) De onzekerheid in de berekeningen varieert per stof, voor zware metalen is de onder- of overschatting 20-50%; voor NOx 30%; voor PAK een factor 200%; voor bestrijdingsmiddelen 500%.<br>