Deze workshop had als meest unieke kenmerk, dat gebruikers, d.w.z. beleidsmakers, en makers van gezondheidsrapporten uit lidstaten van de Europese Unie (EU) bij elkaar gebracht waren. Daarnaast waren andere belangrijke actoren in het veld van de Europese gezondheidsinformatie, zoals de Europese Commissie, Eurostat, de OECD en de WHO, aanwezig. Tijdens de presentaties en discussies konden diverse interessante ontwikkelingen opgetekend worden.Er werd een duidelijke verschuiving opgemerkt in volksgezondheidsrapportages van het alleen presenteren van bestaande gegevens naar integratieve analyses, waarbij data geintegreerd worden tot informatie die bruikbaar is voor "Evidence Based Policy". Deze ontwikkeling wordt ondersteund vanuit het groeiend politiek besef dat volksgezondheid een brede achtergrond heeft en dat een brede verzameling gegevens dus noodzakelijk is. Gegevens over determinanten zijn nodig voor het monitoren van preventie en gezondheidsbescherming en gegevens over gebruik, kosten en effecten van zorg zijn essentieel voor het beoordelen van kosten-effectiviteit. Niet alleen werd een verbreding gekonstateerd van het aandachtsveld van de rapporten maar daarnaast ook een toegenomen aandacht voor beleidsrelevantie en voor de toegevoegde waarde van een internationaal perspectief. Dit heeft geresulteerd in veranderingen in Europese gezondheids-rapporten in de richting van:meer aandacht voor zorg, d.w.z. voor variaties in behoefte, gebruik, kosten en effectiviteit meer oog voor de mogelijke effecten van beleid in andere sectoren op de gezondheid meer vergelijkingen met andere landen om een internationaal perspectief te verkrijgenmeer uitwisseling van visies op nationale gezondheid met internationale deskundigen. Beleidsmakers zijn sterke voorstanders van de integratie van informatie over gezondheidszorg in gezondheidsrapporten om de praktische bruikbaarheid ervan te vergroten. In landen waar dergelijke veranderingen al hebben plaats gevonden krijgen de rapporten een meer centrale plaats bij planning en evaluatie van gezondheidsbeleid en in de beleidsinformatie cyclus. In een aantal lidstaten zijn gezondheidsrapporten sturende elementen geworden voor regionale zorgplannings-activiteiten. De groeiende aandacht voor de bredere achtergronden en implicaties van gezondheid richt zich ook op effecten van ander beleid op gezondheid. Effectieve rapportages beperken zich daarom niet tot analyses van beschikbare data, maar dienen ook actief andere data te verzamelen die van belang zijn voor beleidsontwikkeling en evaluatie. Tenslotte werd er een aantal malen gewezen op het belang van internationale vergelijkingen, omdat deze een bredere kontekst en perspectief verschaffen voor nationale analyses. Internationale vergelijkingen kunnen aanwijzingen geven voor haalbaarheid en omvang van verbeteringen, bijdragen aan het formuleren van beleidsdoelstellingen en aanwijzingen geven voor mogelijke ontwikkelingen. Meerdere lidstaten, maar ook regio's, hebben het belang van internationale uitwisseling van hun rapportages onderkend door deze ook in een Engelse vertaling uit te brengen. Gezondheidsrapportages in de EU zijn onderling nog behoorlijk verschillend en vaak ook nog sterk in ontwikkeling. Dit maakt uitwisseling van expertise en ervaringen zowel zinvol als waardevol. Leren van anderen en vergelijking en uitwisseling van informatie zijn wenselijk voor het grote aantal aandachtsgebieden, die van gezamenlijk belang zijn. Een netwerk voor gezondheidsrapportage kan daarbij een platform bieden om gezamenlijke interesses vast te stellen en prioriteiten aan te geven voor uitwisseling van informatie en monitoring ten behoeve van een Europees Public Health beleid. Bundelen van de expertise, zoals aanwezig op deze workshop, kan bijdragen aan het ontstaan van een kritische massa ter stimulering en aansturing van gezondheidsmonitoring en gezondheidsrapportage in de EU

International comparisons of health and health care are increasingly used to 'benchmark' national health system performances. This report summarises earlier Dutch RIVM reports. It analyses: 1) the policy relevance of several other international reports, among which the WHO2000 report, which compared health and health care in Europe 2) the stagnating increase in life expectance, especially for Dutch woman 3) the relatively bad trends in Dutch perinatal mortality. Major conclusions are: 1) The WHO2000 report presents a new vision and puts health systems at the political agenda. Its policy implications are unclear, however, and its methodology is wedely critezised. Other reports have presented important topics for further analysis. 2) Lifestyle factors, especially smoking, are responsible for stagnating increase in Dutch life expectancy, especially for women. Prevention remains a key factor for future improvements in Dutch health status. 3) Giving birth at relatively old ages, high rates of twin births and smoking during pregnancy have grown to become even more important as riskfactors for perinatal mortality in the Netherlands. The increased number of children born to ethnic minority mothers is also associated with higher perinatal mortality risks. Improvements in care and prevention around birth are possible in the Netherlands with special attention for ethnic minority groups. The importance of internationally comparable datasets as tools for national benchmarking of health and healthcare is evident, but needs much improvement. Recommendations have been made to the Dutch Minister of Health and she has immediately taken on board several of them. This clearly shows the added value of international comparisons.<br>

Sinds het verdrag van Maastricht (februari 1992) heeft de Europese Commissie nieuwe verantwoordelijkheden ten aanzien van Public Health. In een aantal beleidsrapporten van de EU is de noodzaak gesignaleerd om de coordinatie van beleidsontwikkeling en programmering verder te ontwikkelen en samenwerking tussen lidstaten te stimuleren. Consultatie en participatie mechanismen via diverse organisaties en netwerken worden daarbij als belangrijk gezien. De activiteiten van de EU zullen zich richten op harmonisering van de data verzameling, op de evaluatie en verspreiding van informatie over gezondheid en op het uitwisselen van kennis en ervaring tussen de lidstaten en, uiteindelijk, op de formulering van een gezamenlijke strategie en doelstellingen voor het gezondheidsbeleid. Om deze activiteiten te ondersteunen wordt een Europese Volksgezondheid Toekomst Verkenning (Public Health Status and Forecasts: PHSF) voorgesteld, waarin: - een brede, verklarende en vergelijkende analyse van de volksgezondheid in de EU ; - toekomstverkenningen voor belangrijke Public Health vraagstukken, gebaseerd op demografische extrapolaties, trend analyses and dynamische systeem analyse. Deze 'outline' bevat het ontwerp voor zo'n beleidsgericht, breed opgezet, PHSF-rapport, dat geproduceerd moet worden via een omvangrijk Europees samenwerkingsverband. De ruggegraat van het voorgestelde PHSF-rapport wordt een conceptueel model, dat relaties tussen de diverse elementen van Public Health beschrijft. Een systematische analyselijn wordt beschreven om tot een vergelijkende studie van belangrijke aspecten van de volksgezondheid en de achterliggende determinanten te komen voor de EU en haar lidstaten. Een dergelijke analyse zal de belangrijkste trends en ontwikkelingen en achterliggende oorzaken aangeven en daarnaast een indruk geven van in de toekomst mogelijk te behalen gezondheidswinst door specifieke beleidsmaatregelen. In deze benadering zullen geaggregeerde gezondheidsmaten, zoals gezonde levensverwachting, worden meegenomen, waarvoor andere gezondheidsgegevens (sterfte, ziekteprevalentie, kwaliteit van leven) nodig zijn en die waar mogelijk gekoppeld zullen worden aan gegevens over determinanten van gezondheid. De toegevoegde waarde van een geslaagd PHSF-rapport is het onstaan van een brede, uniforme en consistente gegevensset, die indicatoren bevat die relevant zijn voor de volksgezondheid in de Europese Unie. Dit kan de lidstaten ondersteunen bij het aangaan van samenwerkingsverbanden.Het rapport zal voortbouwen op de informatie die is gegeven in eerdere, meer beschrijvende, documenten en zo een aanzet geven tot een regelmatige rapportage over Public Health in de EU, een noodzaak die ook door de Commissie wordt onderschreven.In een haalbaarheidsstudie volgend op dit ontwerprapport moet de aanpak in meer detail worden uitgewerkt. Daarbij moeten instituten en netwerken worden ingeschakeld, die een belangrijke rol spelen bij het verzamelen, analyseren en vergelijken van internationale gezondheidsgegevens. De juiste experts moeten worden benaderd en databehoefte en bronnen moeten worden gespecificeerd. De haalbaarheidsstudie moet ook de verdere details uitwerken van de organisatie, kosten en planning van een PHSF-rapport voor de Europese Unie.<br>

Dit document verschaft een overzicht van: 1) de gezondheidstoestand van de Nederlandse bevolking ; 2) factoren (determinanten) welke bepalend zijn voor de huidige gezondheidstoestand ; 3) trends uit het verleden en mogelijke toekomstige ontwikkelingen ; 4) een evaluatie van de verzamelde informatie. De Volksgezondheid Toekomstverkenning dient als basis voor het Nederlandse gezondheidsbeleid (zorgbeleid, preventiebeleid en facetbeleid). Hiertoe zijn verschillende soorten informatie middels een conceptueel model in hun onderling verband geplaatst. Indicatoren als sterfte, levensverwachting en voorkomen van ziekten zijn in de structuur van dit model opgenomen.<br>

Dit document verschaft een overzicht van: 1) de gezondheidstoestand van de Nederlandse bevolking ; 2) factoren (determinanten) welke bepalend zijn voor de huidige gezondheidstoestand ; 3) trends uit het verleden en mogelijke toekomstige ontwikkelingen ; 4) een evaluatie van de verzamelde informatie. De Volksgezondheid Toekomstverkenningen dient als basis voor het Nederlandse gezondheidsbeleid (zorgbeleid, preventiebeleid en facetbeleid). Hiertoe zijn verschillende soorten informatie middels een conceptueel model in hun onderling verband geplaatst. Indicatoren als sterfte, levensverwachting en voorkomen van ziekten zijn in de structuur van dit model opgenomen.<br>

Gezien de groeiende internationale orientatie van het RIVM, is het belangrijk achtergrondinformatie te hebben over de totstandkoming van Europees volksgezondheids-beleid. Dit rapport beoogt een overzicht te geven van dit beleid, met speciale aandacht voor infectieziekten. In het eerste deel ligt de nadruk op de algemene organisatie van de Europese Unie (EU), de besluitvormingsprocedures voor het beleid en het beleid ten aanzien van gezondheidsonderzoek (van de EU). In het tweede deel van dit rapport wordt de aandacht specifiek gericht op infectieziekten. Er wordt een globaal overzicht gegeven over de verschillen in mate en reikwijdte van de wetgeving die tussen de Europese landen bestaan. Tevens wordt in meer detail ingegaan op enkele nationale regels of wetten op het terrein van de (infectie) ziekten. Vervolgens wordt een overzicht gegeven van internationale samenwerkingsverbanden op het gebied van infectieziekten in Europa. Tenslotte wordt gekeken naar mogelijke bronnen van informatie over Europese infectieziekten, aangezien het essentieel is inzicht te hebben in de beschikbaarheid en vergelijkbaarheid van data om tot aanbevelingen voor internationaal beleid te komen. De belangrijkste conclusies: Het volksgezondheidbeleid van de Europese Unie is nog steeds zeer gefragmenteerd. Hoewel de meeste landen (algemene) wetgeving hebben geformuleerd op het terrein van infectieziekten, bleek het nodig om voor enkele ziekten zoals tuberculose, geslachtsziekten en zeer recent voor AIDS/HIV-infectie afzonderlijke regelgeving te ontwerpen. Recente internationale programma's om infectieziekten te bestrijden richten zich op surveillance van een enkele ziekte of van een groep van gerelateerde ziekten. Zowel op nationaal als internationaal niveau wordt veel aandacht geschonken aan het verzamelen van data. Desondanks zijn data slechts in beperkte mate onderling vergelijkbaar en mede daardoor nog ongeschikt voor uitgebreide internationale vergelijkingen. De recente ontwikkelingen op het gebied van de (her)optredende infectieziekten rechtvaardigen speciale aandacht voor preventie en verspreiding van infectieziekten. Voor het RIVM lijkt het belangrijk zich blijvend verder te profileren in het uitvoeren van verkennend, internationaal vergelijkend, beleidsondersteunend onderzoek. Het is daarvoor belangrijk om via deelname in internationale netwerken een draagvlak voor dergelijke activiteiten te ontwikkelen.<br>