Quantitative Structure Activity Relationship (QSAR) modelling techniques are overviewed here, along with descriptors which can be used in QSAR equations and the different statistical methods suitable for deriving QSARs. Discussed is the current state of the art on the use of QSAR estimates within the different regulatory assessment frameworks of the Centre for Substances and Risk Assessment at the Dutch National Institute of Public Health and the Environment (RIVM/CSR). Special emphasis has been placed on environmental effect assesssments. Commonly accepted QSAR equations and software programs used in environmental exposure assessments are described. Generally accepted QSAR equations and other QSARs for environmental effects documented in the literature are presented in tabular form; compounds acting by non-polar narcosis, polar narcosis, reactive chemicals and chemicals with a specific mode of action are presented separately. Recently developed computerised QSAR programs are also overviewed. Several recommendations are made for the use of QSARs within RIVM/CSR risk/hazard assessment frameworks, with experiences related to routine application of QSARs in effect assessments to be evaluated and reported on within one year.

The current knowledge about the ecological relevance of mutagenic substances is described. Mutations can be divided in somatic and germ-line mutations. Current screening methods in genotoxicology are focussed on the protection of man, and therefore somatic mutations are the most crucial. In the field, these mutations are only a hazard for natural populations of species with a low reproductive output. These species are supposed to be protected by the current screening methods. Germ-line mutations seem to be more relevant for natural populations, but screening on these mutations does not take place in the regular testing of substances. However, the frequency of germ-line mutations is probably much lower. Germ-line mutations can be divided between non-lethal and lethal mutations. Lethal mutations do not pose a risk, as they disappear in the next generation. Non-lethal mutations only pose a risk when genes are affected that influence the fitness of the phenotype negatively. However, the current screening methods for somatic mutations are supposed to act as a safeguard for heritable effects. It is concluded that the methods in the regular hazard assessment of substances likely provide a base for protecting natural populations against mutagenic substances.

Gepresenteerd worden 8 factsheets voor de risicoschattingsmethoden van het Centrum voor stoffen Risicobeoordeling (CSR) van het Rijksinstituut voor Volksgezondheid en Milieu (RIVM). 5 Factsheets hebben betrekking op de risicoschattingmethoden voor de volksgezondheid en 3 op de risicoschattingsmethoden voor het milieu: 1) Methemoglobine/Heinz bodies, 2) Acetylcholinesterase inhibitors, 3) Pheochromocytomas, 4) Assessment factors for human health risk assessment, 5) Delayed Neurotoxicity/NTE-inhibition, 6) Residues of plant protection products on food items for birds and mammals, 7) Degradation of veterinary drugs in manure, 8) Guideline for the evaluation of studies determining the excretion of veterinary drugs. Naast het vastleggen van de risicoschattingsmethoden zoals die bij het RIVM/CSR worden gehanteerd is het doel van deze publicatie de risicoschattingsmethoden transparanter te maken en een platform voor discussie te creeren. De auteurs van elke factsheet beschrijven de "state-of-the-art" van hun onderwerp. Opmerkingen, tekortkomingen en aanvullende informatie wordt op prijs gesteld en kunnen naar de eerste redacteur worden opgestuurd.

De huidige kennis over de ecologische relevantie van mutagene stoffen wordt beschreven. Mutaties kunnen worden verdeeld in somatische en kiemcelmutaties. De huidige screeningsmethoden binnen de genotoxicologie hebben bescherming van de mens als doel, met als gevolg dat somatische mutaties het belangrijkst zijn. In het veld zijn somatische mutaties echter alleen een gevaar voor soorten met een lage reproductieve capaciteit. Deze soorten worden verwacht beschermd te worden met de huidige testen. Kiemcelmutaties lijken in dit verband relevanter, maar screening voor deze mutaties vindt niet of nauwelijks plaats. Waarschijnlik is de frequentie van deze mutaties veel lager dan die voor somatische mutaties. Kiemcelmutaties kunnen worden verdeeld in letale en niet-letale mutaties. Alleen niet-letale mutaties vormen een risico, daar zij zich in de populatie kunnen vestigen. Echter alleen als zij de fitness van het fenotype verminderen, vormen zij een reeel risico. De huidige screeningsmethoden voor somatische mutaties worden verondersteld ook te beschermen tegen overerfbare effecten. Er kan dus geconcludeerd worden dat de huidige testen waarschijnlijk als een redelijk basis dienen voor de bescherming tegen mutagene testen.

In het VROM project SOMS (Strategie OMgaan met Stoffen) is de aandacht o.a. gericht op het anders omgaan met de onbekendheid met gevaren van stoffen en het deelachtig maken van het bedrijfsleven inzake het nemen van verantwoordelijkheid voor risico's van stoffen. In dat kader is de vraag gerezen of toepassing van biologische effectmetingen aan emissies en het milieu, als aanvulling op het bestaande systeem van "stof-voor-stof" beoordelingen, hierin een rol kan spelen. Op basis van een verkenning in dit rapport naar de stand der wetenschap en bestaande beleidsruimte kan deze vraag positief worden beantwoord. Hierbij is onderscheid gemaakt tussen beoordeling van A)vervuilingsbronnen, waarbij de verantwoordelijkheid voor adequate uitvoering en rapportage primair bij het bedrijfsleven ligt en voor de overheid een toezichthoudende taak is weggelegd, en B) van het ontvangende milieucompartiment, waarbij uitvoering en rapportage bij de desbetreffende beherende overheidsinstantie ligt. Biologische effectbeoordeling biedt voldoende voordelen om een plaats naast de chemische stofgerichte benadering te rechtvaardigen. De techniek is beschikbaar; er moeten alleen keuzes worden gemaakt uit de scala van mogelijkheden voor effectgerichte beoordeling, alsook de wijze waarop de resultaten worden geinterpreteerd en vertaald naar het beleid. Beleidsmatig is nationaal en internationaal sprake van toenemende ruimte voor implementatie, zeker met betrekking tot effluenten en het compartiment water. Nederland loopt op dit punt niet voorop. In het kader van het waterbeleid wordt een inhaalslag verwacht, waarop het vernieuwde stoffenbeleid goed kan aansluiten.<br>

In SOMS (SOMS is the Dutch acronym for 'Strategy on Management of Substances'), a programme has been started aimed at modernising the Dutch and European policy on handling substances. Broadly, the direction in which solutions for new policy are sought is to make industry more responsible for taking measures to reduce the risks and safety hazards associated with substances and to set up an adequate infrastructure for appraising, deciding and communicating related matters. In this framework it was questioned whether the application of biological effect assessments of emissions and the environment could play a role, in addition to the "substance-by-substance" assessments. Exploring the state of both science and policy, this report confirms the usefulness of biological effect assessments in addition to the regular assessments of substances. Difference has been made between assessments of effluents (in which case industry is likely to be responsible for performing the tests and reporting the results, controlled by government), and those of the receiving environment (in which case the managing and administrative governmental bodies are in charge). Biological effect assessment offers a number of advantages. The approach fits the need of SOMS since the total chemical stress is taking into account (not only the few priority substances but also unknown (non-assessed) chemicals, metabolites and combination toxicity) and the process is not hampered for reasons of confidentiality of substance-linked data. Technically, a variety of methods are available. From a policy point of view there is increasingly room for implementation, both nationally and internationally. This is particularly true for aquatic effluents and surface water including sediments. Choices have to be made which technical methods are the most appropriate, and on how to interpret the results and to translate them in a policy framework.

This report contains a refined risk assessment for the aquatic environment of a "rest"group of 93 non-agricultural pesticides: defined as such as they do not fit into one of the five policy spearheads on biocides of the Dutch government. The active ingredients and their applications are combined to c. 50 substance-specific applications (SSAs). This refined aquatic risk assessment reveals that a total of 26 SSAs is still considered to be potentially (very) hazardous. The group contains mainly slimicides, liquid-cooling system preservatives and sanitary disinfectants. Regarding this group of biocides the policy making might focus at: availability of (refined)scenarios; usefulness of (refined) scenarios; validation of scenario calculations with monitoring data of process water and effluent. Outside this group of 26 SSAs, there are some focus points as well: an important bottleneck is that there are no models for biocides in the food and feed area, whereas large amounts of them can probably be used in that area.

Gepresenteerd worden 8 factsheets voor de risicoschattingsmethoden van het Centrum voor stoffen Risicobeoordeling (CSR) van het Rijksinstituut voor Volksgezondheid en Milieu (RIVM). 5 Factsheets hebben betrekking op de risicoschattingmethoden voor de volksgezondheid en 3 op de risicoschattingsmethoden voor het milieu: 1) Methemoglobine/Heinz bodies, 2) Acetylcholinesterase inhibitors, 3) Pheochromocytomas, 4) Assessment factors for human health risk assessment, 5) Delayed Neurotoxicity/NTE-inhibition, 6) Residues of plant protection products on food items for birds and mammals, 7) Degradation of veterinary drugs in manure, 8) Guideline for the evaluation of studies determining the excretion of veterinary drugs. Naast het vastleggen van de risicoschattingsmethoden zoals die bij het RIVM/CSR worden gehanteerd is het doel van deze publicatie de risicoschattingsmethoden transparanter te maken en een platform voor discussie te creeren. De auteurs van elke factsheet beschrijven de "state-of-the-art" van hun onderwerp. Opmerkingen, tekortkomingen en aanvullende informatie wordt op prijs gesteld en kunnen naar de eerste redacteur worden opgestuurd.<br>

Een overzicht is gegeven van modelleringstechnieken voor Kwalitatieve Stuctuur Activiteit Relaties (QSAR) evenals van descriptoren die kunnen worden gebruikt bij QSAR berekeningen en van verschillende statistische methoden, die geschikt worden geacht voor de afleiding van QSAR's. De huidige stand van zaken ten aanzien van het gebruik van QSAR's binnen de verschillende reguliere beoordelingskaders van het Centrum voor Stoffen en risicobeoordeling van het Nationaal Instituut voor Volksgezondheid en Milieu (RIVM/CSR) wordt toegelicht. De algemeen geaccepteerde QSAR berekeningen en software programma's voor de beoordeling van ecotoxicologische risico's via de blootstellingsroute zijn beschreven. De nadruk ligt echter op de beoordeling van ecotoxicologische effecten. Algemeen geaccepteerde QSAR's en andere in de openbare literatuur vastgelegde QSAR's voor de beoordeling van ecotoxicologische effecten worden in aparte tabellen gepresenteerd voor respectievelijk stoffen die werken via niet-polaire narcose, polaire narcose, reactieve stoffen en stoffen met een specifiek werkingsmechanisme. Ook wordt een overzicht gegeven van recentelijk ontwikkelde QSAR computer programma's. Enkele aanbevelingen worden gedaan op welke wijze QSAR's binnen de beoordelingskaders van RIVM/CSR kunnen worden toegepast. Ervaringen met routinematig toepassen van QSAR's bij de beoordelingen van ecotoxicologische effecten worden over een jaar geevalueerd en gerapporteerd.

Dit rapport bevat een nadere beoordeling van het risico van de restgroep van 93 niet-landbouwbestrijdingsmiddelen voor het watermilieu, die als zodanig niet in het speerpuntenprogramma van de overheid waren opgenomen. De actieve stoffen en hun toepassingen zijn gecombineerd tot 50 zogenaamde stofspecifieke toepassingen. Van deze combinaties bleken er 26 (zeer) gevaarlijk voor waterorganismen te zijn. Hiervoor zijn met name verantwoordelijk: antislijmstoffen, koelwaterpreservatieven, sanitaire desinfectantia. Een probleem vormt het ontbreken van scenario's voor biociden in de voedsel- en veevoersector. Het beleid voor de restgroep biociden zou zich kunnen richten op: beschikbaarheid van scenario's, bruikbaarheid van scenario's en vergelijking van modelberekeningen met monitoringsgegevens in proces- en afvalwater.