Dit rapport beschrijft het beleidsondersteunende model FAIR 2.0 (Framework to Assess International Regimes for differentiation of commitments). FAIR is een interactief computer model voor het (kwantitatief) evalueren van de milieueffectiviteit en economische kosten van verschillende regimes voor internationale lastenverdeling voor het klimaatbeleid, in overeenstemming met doelstellingen voor bescherming van het klimaat, geformuleerd in Artikel 2 van het internationale Klimaatverdrag UNFCCC, de stabilisatie van de concentraties van broeikasgassen op een 'veilig' niveau. Het FAIR 2.0 model bevat drie deelmodellen: 1. Een klimaat model voor de evaluatie van de klimaateffecten van een mondiale emissieplafond en de berekening van de regionale bijdrage aan klimaatsveranderingen. 2. Een emissieallocatie model voor het verkennen en evalueren van de herverdeling van toegestane emissieruimte tussen de landen voor verschillende benaderingen voor internationale lastenverdeling-regimes. 3. Een kosten en emissie-handel model voor de berekening van de verdeling van de emissiereducties over de verschillende regio's, gassen en bronnen na de toepassingen van de Kyoto Mechanismen (bijvoorbeeld emissiehandel). Hierbij wordt gebruik gemaakt van een kosteneffectieve methode op basis van geaggregeerde vraag en aanbod curven, welke zijn afgeleid van deze marginale kosten curven. Dit model berekent ook de wereldwijde prijs op de internationale emissiemarkt, de kopers en verkopers op de markt, de marginale en totale kosten en de voordelen van emissiehandel.

Deze studie verkent de technische, economische en milieu implicaties van verschillende zogenaamde post-Kyoto regimes voor de verdeling van regionale reductie doelstellingen die leiden tot stabilisatie van de broeikasgasconcentratie in de atmosfeer op 550 en 650 ppmv CO2-equivalenten (het S550e en S650e profiel). Binnen deze profielen zijn de varianten van het 'Multi-stage' en 'Per Capita convergence' regime geevalueerd. Voor de Annex I landen zijn de reducties meer afhankelijk van het stabilisatieniveau dan van het type regime. In 2025 leiden de meeste regimes onder het S550e profiel tot een reductie van emissies van 25-50% ten opzichte van 1990 niveau (range afhankelijk van regio en regime). Voor de niet-Annex I landen zijn de reductiedoelstellingen meer gedifferentieerd, zowel wat betreft regiem als voor verschillende tijdsperiodes. Onder alle regimes is vroege toetreding van de (belangrijkste) niet-Annex I landen noodzakelijk. Vier groepen van regio's met vergelijkbare kostenniveaus ten opzichte van hun BNP kunnen worden geidentificeerd. De studie toont daarnaast dat klimaatbeleid kan leiden tot belangrijke nevenvoordelen, zoals een afname van de emissies van zwavel- en stikstofoxide. Samengevat, toont de studie aan dat in evaluatie van verdelingsregimes het niet voldoende is alleen naar de initiele allocatie te kijken, maar dat ook de bestrijdingkosten en consequenties voor energiehandel meegenomen moeten worden. De voordelen van het meedoen in emissiehandel en het reduceren van regionale luchtverontreiniging kunnen het mogelijk maken voor ontwikkelingslanden om deel te nemen aan het reduceren van mondiale broeikasgassen tegen lage kosten of zelfs opbrengsten. Echter, om de politieke haalbaarheid te vergroten zullen zowel het niveau als de vorm van de verplichtingen zo moeten worden gekozen dat economische risico's worden vermeden.

Dit rapport bevat een kwantitatieve verkenning van verschillende regimes voor lastenverdeling in het internationale klimaatbeleid op basis van mondiale emissieplafonds in overeenstemming met de EU lange termijn klimaatdoelstelling om de mondiaal gemiddelde temperatuurstijging te beperken tot 2 graden C niveau ten opzichte van het pre-industriele niveau. Vijf verschillende benaderingen voor internationale lastenverdeling zijn geanalyseerd: 1. het Braziliaans voorstel, met een differentiatie van emissiereductiedoelstellingen op basis van de bijdrage van landen aan de gerealiseerde mondiale temperatuurstijging. 2. 'Multi-stage' (toenemende participatie): in deze benadering neemt het aantal landen en hun inspanningsniveau geleidelijk toe op basis van regels en criteria voor zowel deelname als lastenverdeling; 3. Per Capita Convergentie (PCC), een benadering waarbij alle landen direct deelnemen en hun emissierechten in de tijd convergeren van bestaande naar gelijke niveaus per hoofd; 4. 'Preference Score' (PS) (preferentie score), waarbij alle partijen direct deel nemen aan een allocatie van de mondiale emissieruimte op basis van een naar bevolkingsaantallen gewogen voorkeur voor verdeling naar hun aandeel in de emissies of wereldbevolking. 5. De 'Jacoby regel' benadering, waarbij zowel de deelname van landen als de lastenverdeling is gebaseerd op hoofdelijke inkomensniveaus. De studie laat zien dat op de korte termijn (2025) stabilisatie van de CO2 concentratie op 450 ppmv betekent dat de emissieruimte van de industrielanden (Annex I) ten opzicht van 1990 met 20-60 procent afneemt, afhankelijk van het gekozen lastenverdelingsregime. Voor Europa zijn de reducties 40-60 procent. Tegelijkertijd is snelle deelname (binnen 20-40 jaar) van met name grote niet Annex I landen, zoals China en India aan wereldwijde beheersing van broeikasgassen noodzakelijk. Naast de kwantitatieve analyse is op basis van een multi-criteria analyse ook een kwalitatieve beoordeling gemaakt van de sterke en zwakke kanten van de verschillende regime benaderingen. Hierbij wordt een onderscheid gemaakt tussen verschillende soorten criteria: milieu criteria, politieke criteria, economische criteria, institutioneel-technische criteria en algemene beleidscriteria. Uit deze evaluatie komt naar voren dat de Multi-Stage benadering het beste voldoet aan de verschillende soorten criteria. Echter, er zijn ook mogelijkheden om de score van de andere benaderingen te verbeteren door middel van aanpassingen in het ontwerp

Om het energiebesparingsgedrag van bedrijven in kaart te brengen en te kwantificeren heeft het RIVM in samenwerking met de Universiteit van Utrecht en de Vrije Universiteit Amsterdam het Model Effectiviteit Instrumenten - Energie (MEI-Energie) ontwikkeld. Het model beoogt een raamwerk te bieden voor consistente en methodische analyses van historische en toekomstige energiebesparing, met speciale aandacht voor de doorwerking en effectiviteit van het overheidsbeleid. MEI-Energie simuleert het besluitvormingsproces binnen industriele sectoren om al dan niet te investeren in energiebesparende technieken. Het rapport beschrijft de structuur en de algoritmes van het model, en gaat tevens in op de resultaten van een eerste validatie. Daartoe is voor een drietal industriele sectoren de ontwikkeling van de besparing op het finale energiegebruik in de periode 1990 tot 1999 gesimuleerd; de resultaten zijn vervolgens vergeleken met cijfers die gebaseerd zijn op waarneming.

Dit rapport beschrijft de aannames en keuzes gemaakt tijdens de ontwikkeling van de milieudrukindicator verspreiding. Het doel van de milieudrukindicator is inzicht geven in de gevolgen van het milieubeleid op de milieudruk van prioritaire stoffen. Dit vindt plaats door toetsing van het verloop van de milieudruk aan wetenschappelijk onderbouwde reductiedoelstellingen, op diverse niveaus (basisindicatoren, deelindicatoren, totaalindicatoren). De bruikbaarheid van de indicator is sterk afhankelijk van de beschikbaarheid van gevalideerde emissies. De afgelopen jaren waren gevalideerde emissies van prioritaire stoffen niet beschikbaar.

Abstract niet beschikbaar