Bronnen van elektromagnetische velden en blootstelling van burgers

Abstract

Elektromagnetische velden kunnen schadelijk zijn voor de gezondheid, wanneer ze sterker zijn dan de grenzen die door de Raad van de Europese Unie voor burgers zijn aanbevolen. Daarom heeft het RIVM op verzoek van het ministerie van Infrastructuur en Milieu (IenM) een verkennend literatuuronderzoek uitgevoerd naar bronnen en sterkten van elektromagnetische velden waaraan burgers in Nederland kunnen blootstaan. Voor een goed begrip van de resultaten is het van belang om te weten dat er twee soorten grenzen zijn: het niveau van warmte of elektrisch veld dat in het lichaam wordt opgewekt als gevolg van een elektromagnetisch veld (basisrestricties) en de sterkte van het elektromagnetische veld buiten het lichaam (referentieniveaus). Aangezien het niveau in het lichaam niet is te meten, is hiervan als hulpmiddel de sterkte van het veld afgeleid dat buiten het lichaam wel te meten is. Als de referentieniveaus buiten het lichaam worden overschreden, is nader onderzoek nodig om te bepalen of dat ook voor de basisrestricties geldt. Vanwege de veiligheidsmarges die bij de vaststelling van de basisrestricties zijn ingebouwd, hoeven bij een overschrijding niet per definitie schadelijke effecten op te treden. Fabrikanten zijn verplicht om aan te tonen dat hun producten veilig in het gebruik zijn, ook wat betreft de blootstelling van gebruikers aan elektromagnetische velden. Voor de meeste bronnen blijken de aanbevolen referentieniveaus niet te worden overschreden. Onder omstandigheden is dat voor sommige apparaten wel mogelijk. Dit geldt bijvoorbeeld voor apparaten die een relatief sterke elektromotor hebben en dicht bij het lichaam worden gebruikt, zoals sommige keukenapparaten en boormachines. Deze bevindingen zijn een indicatie dat voor sommige apparaten mogelijk ook de basisrestricties worden overschreden. Alleen onderzoek gericht op deze specifieke apparaten kan hierover duidelijkheid geven. Op basis van de bevindingen van deze verkenning kunnen ministeries bepalen of vervolgacties nodig zijn. Voor de overheid, voor fabrikanten en voor individuele burgers worden handelingsperspectieven geboden. Afstand houden tot een apparaat is bijvoorbeeld een eenvoudige en effectieve manier om de blootstelling te beperken.

Electromagnetic fields can cause adverse health effects when they are stronger than the limits advised by the Council of the European Union for members of the general public. Therefore, the National Institute for Public Health and the Environment (RIVM) has performed, at the request of the Ministry of Infrastructure and the Environment, an exploratory literature survey into sources and strengths of electromagnetic fields that the population of the Netherlands can be exposed to. For a better understanding of the results it is important to know that there are two types of limits: the level of heat or electric field generated inside the body by an electromagnetic field (basic restrictions) and the strength of the electromagnetic field outside the body (reference levels). Because the level inside the body cannot be measured, the strength of the field outside the body is derived which can be measured. When the reference levels outside the body are exceeded, a more detailed assessment is necessary to determine whether the basic restrictions are exceeded. Since safety margins were built in when the basic restrictions were determined, adverse health effects do not necessarily occur when they are exceeded. Manufacturers have the obligation to demonstrate that their products can be used safely, also with respect to exposure of users to electromagnetic fields. For the majority of sources the reference levels appeared to be not exceeded. In certain circumstances near some devices exceeding is possible. Examples are devices with a strong electric motor that are used close to the body, such as kitchen appliances or electric drills. These findings are an indication that for some devices basic restrictions can be exceeded as well. Only research into these specific devices can throw some light on this. On the basis of the findings of this exploratory investigation ministries can decide whether follow-up actions are needed. For the government, for manufacturers and for individual citizens prospects for action are given. For instance, keeping one's distance to a device is a simple and effective way to limit exposure.