Studie 'Seoulvirus in bruine ratten' : Seroprevalentie van hantavirus- en Leptospira-infecties bij muskus- en beverratbestrijders in Nederland en resultaten van gerelateerd onderzoek in bruine ratten

Abstract

In februari 2015 is in Nederland voor het eerst het Seoulvirus (SEOV) geconstateerd bij drie gevangen bruine ratten. Medewerkers van waterschappen kunnen bruine ratten tegenkomen als 'bijvangst' van de muskus- en beverratbestrijding. De kans dat zij met het SEOV worden besmet is echter klein, omdat heel weinig bruine ratten in Nederland het virus bij zich dragen. Dit blijkt uit onderzoek van het RIVM. Het SEOV is een zogeheten hantavirus. De meeste hantavirustypen komen vooral voor bij muizensoorten, maar daar komen de muskus- en beverratbestrijders minder vaak mee in contact. De kans dat de bestrijders aan andere hantavirussen worden blootgesteld is dan ook klein. De kans is groter dat muskus- en beverratbestrijders aan de Leptospirabacterie worden blootgesteld. Ongeveer de helft van de bruine ratten in Nederland draagt deze bacterie bij zich, waardoor ook het oppervlaktewater in de omgeving besmet raakt. Toch blijkt maar een klein aantal van de muskus- en beverratbestrijders besmet te zijn met leptospiren. Dit komt waarschijnlijk doordat zij tijdens werkzaamheden hun beschermende kleding dragen, zoals handschoenen, brillen en pakken met laarzen. Hantavirussen en leptospiren veroorzaken doorgaans milde griepklachten die moeilijk van elkaar te zijn onderscheiden. In een ernstigere vorm kunnen beide micro-organismen nierproblemen (ontstekingen, slechtere werking) veroorzaken. Dit komt zelden voor. Voor dit onderzoek hebben 260 muskus- en beverratbestrijders online een vragenlijst ingevuld (65 procent van de 402 aangeschreven personen). Daarnaast is van 246 personen (61 procent) een bloedmonster genomen dat is getest op antilichamen tegen zes hantavirussen. Eén bloedmonster bevatte een variant van het hantavirus (het Puumala-virus). Van 162 deelnemers was voldoende bloed beschikbaar om het ook op leptospiren te testen. Twee van hen waren besmet met deze bacterie. Of zij ook ziek zijn geworden van deze Leptospira-bacterie, kan niet met dit onderzoek worden aangetoond.

In February 2015, the Seoul virus (SEOV) was detected for the first time in the Netherlands in three captured brown rats. Water board staff may encounter brown rats as a 'bycatch' of muskrat and coypu control. However, the risk of them being infected with SEOV is small, because very few brown rats in the Netherlands carry the virus. These are the findings of a study by RIVM. SEOV is what is known as a hantavirus. Most types of hantavirus are principally found in mouse species, but muskrat and coypu controllers come into contact with them less often. The risk of the pest controllers being exposed to other hantaviruses is therefore small. The risk of muskrat and coypu controllers being exposed to Leptospira bacteria is greater. Approximately half the brown rats in the Netherlands carry this bacterium, which can also contaminate the surface waters in the surroundings. However, only a small number of the muskrat and coypu controllers has turned out to be infected by Leptospira bacteria. This is probably because they wear protective clothing during their work, such as gloves, goggles and suits with boots. Hantaviruses and Leptospira bacteria generally cause mild flu-like complaints that are difficult to distinguish from each other. In more severe forms, both microorganisms can cause kidney problems (inflammation, poor functioning), but this is rare. For this study, 260 muskrat and coypu controllers completed an online questionnaire (65% of the 402 people contacted). In addition, blood samples were taken from 246 people (61%), which were tested for antibodies against six hantaviruses. One blood sample contained a hantavirus variant (the Puumala virus). Sufficient blood was available from 162 participants to test for Leptospira as well. Two of them were infected with this bacterium. This study was not able to show whether they had also been made ill by the Leptospira bacterium.