Mineral oils in food; : a review of toxicological data and an assessment of the dietary exposure in the Netherlands

Abstract

Minerale oliën kunnen in gezuiverde vorm bewust aan voedsel worden toegevoegd, of er als verontreiniging in terechtkomen. De laatste jaren is er ophef over ontstaan omdat ze schadelijk voor de gezondheid kunnen zijn. In 2012 oordeelde de European Food Safety Authority (EFSA) dat de inname van minerale oliën via voeding mogelijk zorgwekkend is. In de discussie is het belangrijk een onderscheid te maken tussen verzadigde koolwaterstoffen (MOSH) en aromatische koolwaterstoffen (MOAH) in minerale oliën, omdat de schadelijke effecten daarvan verschillen. In het beperkte aantal studies dat sinds 2012 over MOSH is verschenen, wordt de zorg van EFSA iets afgezwakt, zo blijkt uit RIVM-onderzoek. Ook zijn volgens berekeningen van het RIVM geen gezondheidseffecten te verwachten als mensen via voedsel aan MOSH worden blootgesteld. Het RIVM wil zich meer op MOAH richten, omdat sommige kankerverwekkend zijn. Het is alleen niet mogelijk om aan te geven of mensen er te veel van binnenkrijgen omdat voor MOAH geen gezondheidskundige norm bestaat. De kankerverwekkende MOAH zitten vooral in ruwe of onvoldoende gezuiverde minerale oliën en in oliën die verhit zijn geweest. Ze zitten niet in alle bronnen vanwaaruit MOAH in voedsel terecht kunnen komen. Het totale MOAH-gehalte geeft daarom geen informatie over de vraag of de inname van die MOAH schadelijk is. Volgens het RIVM is het zinvol te achterhalen wat de bronnen zijn vanwaaruit MOAH in voedingsmiddelen terechtkomen. Dan kunnen maatregelen genomen worden om schadelijke bronnen zoveel mogelijk te vermijden. Een voorbeeld van een verontreinigende bron zijn jute zakken die met olie zijn behandeld en waarin cacaobonen worden verpakt. De bijdrage van een andere verontreinigende bron, kartonnen verpakkingen van gerecycled materiaal, lijkt in Nederland mee te vallen. Droge levensmiddelen zoals rijst, pasta, ontbijtgranen en hagelslag worden hier vaak in verpakt. De inname via deze levensmiddelen blijkt in de innameberekeningen slechts een kleine bijdrage te leveren aan de totale blootstelling aan minerale oliën door voedsel. Maatregelen om de blootstelling vanuit kartonnen verpakkingen te beperken, zullen dus een beperkt effect hebben.

Mineral oils can be intentionally added to foods after they have been refined or they can end up in food as contaminants. In recent years, such substances have sparked controversy as they can be harmful to health. In 2012, the European Food Safety Authority (EFSA) concluded that the intake of mineral oils via food is of potential concern. Within the context of this discussion, it's important to distinguish between saturated hydrocarbons (MOSH) and aromatic hydrocarbons (MOAH) in mineral oils, as they have different harmful effects. RIVM research indicates that the limited number of studies on MOSH published since 2012 seem to somewhat reduce the concerns expressed by EFSA. RIVM calculations also indicate that no health effects are to be expected if people are exposed to MOSH via food. Therefore, the focus schould be more on MOAH, as some of these substances are carcinogenic. It is however not possible to specify whether the daily intake of these substances is too high, as there is no existing health-based guidance value for MOAH. Carcinogenic MOAH are mainly found in crude or insufficiently refined mineral oils and in oils that have been heated. Not all sources from which MOAH can end up in food contain carcinogenic MOAH. The total MOAH concentration therefore does not provide information on whether the intake of MOAH is actually harmful. According to RIVM, it's important to determine the specific sources from where MOAH ends up in food. Measures can then be taken to avoid harmful sources as much as possible. An example of a source of contamination is provided by jute bags that are treated with oil and used for packaging cocoa beans. The contribution from another source of contamination, namely paperboard packaging made from recycled materials, seems to be less of a problem in the Netherlands. These materials are often used for packaging dry foods such as rice, pasta, breakfast cereals, and chocolate sprinkles. The intake calculations carried out make it clear that intake via these foods makes only a small contribution to the total exposure to mineral oils via food. Measures aimed at reducing the exposure resulting from the use of paperboard packaging would therefore have only a limited effect.