Risicobeoordeling 42 opkomende stoffen in oppervlaktewaterbronnen voor drinkwaterbereiding : Probleemstoffen op basis van Protocol monitoring en toetsing drinkwaterbronnen KRW

Abstract

Om ervoor te zorgen dat drinkwater schoon blijft, controleren waterbeheerders en drinkwaterbedrijven of 'nieuwe' verontreinigende stoffen in het oppervlaktewater aanwezig zijn. Deze stoffen worden zo genoemd omdat het nieuw aangetroffen verontreinigingen zijn waar nog geen wettelijke norm voor bestaat. Om tijdig te signaleren of deze stoffen in oppervlaktewater zitten, wordt gekeken of de concentratie niet boven de signaleringswaarde van 0,1 microgram per liter uitkomt. Als dat wel het geval is, wordt nader onderzocht of de stof risico's voor de gezondheid kan veroorzaken. Van 2013 tot en met 2015 blijken 42 stoffen deze signaleringswaarde te hebben overschreden in oppervlaktewater dat voor de drinkwatervoorziening wordt gebruikt. Uit onderzoek van het RIVM blijkt dat zij geen risico voor de gezondheid vormen via drinkwater. Bij de 42 onderzochte stoffen gaat het onder andere om bestrijdingsmiddelen, medicijnresten, zoetstoffen en industriële stoffen. Ze zijn in het oppervlaktewater terechtgekomen via lozingen door de industrie, de rioolwaterzuiveringsinstallatie of via de landbouw. De meeste van deze stoffen worden niet volledig verwijderd in een eenvoudige oppervlaktewaterzuivering. Om mogelijke gezondheidsrisico's te kunnen duiden, heeft het RIVM voor deze nieuwe stoffen 'drinkwaterrichtwaarden' afgeleid - als deze nog niet bestonden. Dit zijn de concentraties waarbij het water nog veilig is om te drinken. Deze richtwaarden zijn niet wettelijk vastgelegd maar dienen als richtlijn voor de gezondheid. Voor dit onderzoek zijn de drinkwaterrichtwaarden vergeleken met de hoogste concentraties van de 42 stoffen die in de oppervlaktewaterbronnen voor drinkwater zijn aangetroffen. Voor elk stof bleef de gemeten concentratie ruim onder de drinkwaterrichtwaarde, voor de meeste stoffen meer dan een factor 10. Deze risicobeoordeling is uitgevoerd voor het ministerie van Infrastructuur en Waterstaat (IenW) ter ondersteuning van de toetsing van de doelen in de Kaderrichtlijn Water (KRW).

To ensure that drinking water remains clean, water managers and drinking water companies monitor whether 'new' pollutants are present in the surface water. These substances are called 'new' because they are newly found contaminants for which there is no legal standard yet. To ensure that these substances are detected in surface water at an early stage, it is monitored if the concentration exceeds the signalling value of 0.1 micrograms per litre. If this is the case, the substance's potential health risks are further investigated. From 2013 to 2015, 42 substances appear to have exceeded this signalling value in surface water used for the drinking water supply. Research by the RIVM shows that they do not pose a health risk via drinking water. The 42 researched substances include pesticides, medicine residues, sweeteners and industrial substances. They have ended up in surface water via discharges from industry, the sewage treatment plant or via agriculture. Most of these substances are not completely removed with a simple surface water purification process. In order to identify potential health risks, the RIVM has set up 'provisional guideline values for drinking water' for these new substances - if they did not already exist. These are the concentrations at which the water is still safe to drink. These target values are not laid down by law but serve as a health guideline. In this study, the provisional guideline values were compared with the highest concentrations of the 42 substances found in the surface water sources for drinking water. For each substance, the measured concentration remained well below the provisional guideline value; for most substances with more than a factor of 10. This risk assessment was carried out for the Ministry of Infrastructure and Water Management (IenW) to support the assessment of the targets in the Water Framework Directive (WFD).