Voorbij de brand: Leren van ongevallen bij de brandweer : Resultaten van een pilotonderzoek met Storybuilder

Abstract

Het werk van de brandweer kan voor het brandweerpersoneel zelf gevaarlijke situaties en (bijna-)ongevallen met zich meebrengen, waardoor ze gewond kunnen raken. Dit kan gebeuren als ze in actie zijn bij een brand, of tijdens voorbereidende activiteiten op de kazerne of trainingsactiviteiten. Denk aan werken met een (ketting)zaag, duikwerkzaamheden of situaties waarin gevaarlijke stoffen vrijkomen. Om de veiligheid van de werknemers te verbeteren, wil de brandweer leren van incidenten. Het RIVM heeft daarom met de brandweer een instrument ontwikkeld dat door alle veiligheidsregio’s gebruikt kan worden om op eenduidige wijze gegevens te verzamelen en te analyseren. Zo ontstaat een betere samenwerking tussen de veiligheidsregio’s om incidenten te voorkomen. Momenteel worden incidenten bij brandweerpersoneel per veiligheidsregio geregistreerd. Voor dit onderzoek is met zes veiligheidsregio’s systematisch informatie verzameld over 140 (bijna-)ongevallen en gevaarlijke situaties bij de brandweer. Welk type ongeval is (bijna) opgetreden, welke veiligheidsmaatregelen hebben hierbij mogelijk gefaald en met welk gereedschap werd er gewerkt? Het ontwikkelde instrument is gebaseerd op Storybuilder, een bestaand instrument voor nationaal onderzoek naar alle ernstige, meldingsplichtige arbeidsongevallen. Dit onderzoek is een pilot waarbij de ontwikkeling van het instrument voorop stond. Niet alle ongevallen in Nederland zijn meegenomen. De gebruikte ongevallen zijn daarom niet representatief, maar geven een indruk. Om het instrument op nationaal niveau te kunnen gebruiken, is het gewenst om het verder te ontwikkelen en aanvullend onderzoek te doen. Het onderzoek maakt ook duidelijk dat Storybuilder aangepast kan worden om binnen een specifieke sector incidenten te analyseren.

The work of the fire service can lead to dangerous situations and (near) accidents for firefighters themselves, which can result in injuries. This can happen during their work activities in the event of a fire, during preparatory activities or during training activities. For instance working with a (chain) saw, diving or situations in which hazardous substances are released. To improve the safety of employees, the fire service wants to learn from incidents. RIVM has therefore developed, in cooperation with the fire service, an instrument that can be used by all safety regions to collect and analyse data in a consistent manner. This creates a better collaboration between the safety regions to prevent incidents. Currently, incidents involving fire service personnel are registered separately per safety region. In this study, six safety regions systematically gathered information about 140 (near) accidents and dangerous situations at the fire service. They registered which type of accident (almost) occurred, which safety measures may have failed and which instruments were used. The tool developed in this study is based on Storybuilder, an existing tool for national investigation of occupational accidents for which employers are obliged to notify the labour inspectorate. The aim of this pilot study was the development of the instrument. Not all accidents that occurred in the Netherlands have been included, and the reported accidents are therefore not representative but give an impression. To use the instrument at a national scale, it is desirable to develop it further and carry out additional research. The study also demonstrates that Storybuilder can be adapted to analyse incidents within a specific sector.