Recente ontwikkelingen in medische stralingstoepassingen : Update ioniserende straling 2018/2019

Abstract

Het RIVM heeft een overzicht gemaakt van welke nieuwe ontwikkelingen gaande zijn bij medische technieken die ioniserende straling gebruiken. Deze technieken worden gebruikt om diagnoses te stellen of ziekten te behandelen. De meeste ontwikkelingen richten zich erop om de hoeveelheid röntgenstraling te verminderen, of om preciezer te kunnen behandelen. Voorbeelden van deze medische technieken zijn röntgenfoto's en CT-scans die beelden van de binnenkant van de mens maken om een diagnose te kunnen stellen. Radiotherapie en nucleaire therapie maken de behandeling van ziektes mogelijk. Ziekten als kanker zijn met de nieuwe beeldvormende technieken beter te zien. Ook kunnen de nieuwe technieken de kwaliteit van de beelden verbeteren, waardoor minder röntgenstraling nodig is. Door nieuwe technieken in de radiotherapie kan bijvoorbeeld kanker nog preciezer worden behandeld. Het gezonde weefsel dat rond de tumor ligt, blijft daardoor zo veel mogelijk gespaard. In 2018 en 2019 zijn in Groningen, Delft en Maastricht centra geopend waarin tumoren met een ander soort straling (protonen) worden behandeld. Deze behandeling heeft voordelen bij bijvoorbeeld sommige hersentumoren en oogtumoren. Ook hier blijft het gezonde weefsel zo veel mogelijk gespaard. Bij nucleaire therapie wordt een radioactief medicijn in de bloedbaan gebracht dat kankercellen opspoort en ze gericht bestraalt. Voor de behandeling van prostaatkanker zijn grote ontwikkelingen gaande met de radioactieve stof Lutetium. Experts verwachten hier veel van. Dit overzicht is een vervolg op een rapport uit 2014. Voorbeelden van deze medische technieken zijn röntgenfoto's en CT-scans die beelden van de binnenkant van de mens maken om een diagnose te kunnen stellen. Radiotherapie en nucleaire therapie maken de behandeling van ziektes mogelijk. Ziekten als kanker zijn met de nieuwe beeldvormende technieken beter te zien. Ook kunnen de nieuwe technieken de kwaliteit van de beelden verbeteren, waardoor minder röntgenstraling nodig is. Door nieuwe technieken in de radiotherapie kan bijvoorbeeld kanker nog preciezer worden behandeld. Het gezonde weefsel dat rond de tumor ligt, blijft daardoor zo veel mogelijk gespaard. In 2018 en 2019 zijn in Groningen, Delft en Maastricht centra geopend waarin tumoren met een ander soort straling (protonen) worden behandeld. Deze behandeling heeft voordelen bij bijvoorbeeld sommige hersentumoren en oogtumoren. Ook hier blijft het gezonde weefsel zo veel mogelijk gespaard. Bij nucleaire therapie wordt een radioactief medicijn in de bloedbaan gebracht dat kankercellen opspoort en ze gericht bestraalt. Voor de behandeling van prostaatkanker zijn grote ontwikkelingen gaande met de radioactieve stof Lutetium. Experts verwachten hier veel van. Dit overzicht is een vervolg op een rapport uit 2014.

RIVM has prepared an update of new current developments in medical technologies that make use of ionising radiation. These technologies are used for diagnosis and treatment of disorders and sicknesses. Most of these developments focus on reducing radiation exposure and on improving accurate diagnosis and treatment that is more effective. Examples of medical techniques that use ionising radiation are x-ray radiography and computed tomography (CT), both used to image the interior of the human body. Radiotherapy and nuclear therapy make it possible to treat certain disorders. Developments in imaging techniques make it possible to visualise disorders such as cancer more effectively. The quality of images improves, which in turn can reduce the radiation exposure for the patient. New technologies in the field of radiotherapy, for example, make it possible to improve the precision in cancer treatment. As a result, damage to the healthy tissue surrounding the tumour is reduced as much as possible. In 2018 and 2019, therapy centres were opened in Groningen, Delft and Maastricht where a different form of radiotherapy is used which makes use of protons. This type of treatment has advantages in some cases, for example in certain brain tumours and eye tumours. This treatment also reduces the amount of damage to the surrounding healthy tissue. In the case of nuclear therapy, a radioactive medicine is injected into the bloodstream which then finds cancer cells and targets them with focused radiation. Major developments are currently foreseen in the treatment of prostate cancer using the radioactive substance Lutetium. Experts consider this a very promising approach. This report is an update of research carried out in 2014.