Uitvoeringstoets implementatie Niet-Invasieve Prenatale Test (NIPT)

Abstract

Zwangeren kunnen laten onderzoeken of hun ongeboren kind down-, edwards- en patausyndroom heeft. Lange tijd werd dit bepaald met de combinatietest. Dat is een bloedonderzoek bij de zwangere en een echo bij het kind. Sinds 2017 kunnen zwangere vrouwen ook voor een ander bloedonderzoek kiezen: de niet-invasieve prenatale test (NIPT). De voorwaarde is wel dat de vrouwen meedoen aan een onderzoek naar deze test (TRIDENT-studies). De NIPT ontdekt meer kinderen met down-, edwards- of patausyndroom en de uitslag klopt vaker dan bij de combinatietest. Zwangeren kunnen de NIPT vanaf de 11e week van de zwangerschap laten doen. De onderzoeken naar de NIPT stoppen in 2023. Uit deze zogeheten uitvoeringstoets van het RIVM blijkt dat het mogelijk is de NIPT in 2023 in het landelijke screeningsprogramma in te voeren. Er is hiervoor voldoende draagvlak bij de beroepsgroepen en andere betrokken partijen. Het blijkt niet haalbaar om de combinatietest naast de NIPT te blijven aanbieden. Het is ingewikkeld maar haalbaar om de NIPT in te voeren. De invoering heeft gevolgen voor alle processen in het programma, van communicatie- en voorlichtingsmaterialen tot ict. Daarnaast moeten onder andere de laboratoria die de NIPT uitvoeren, de laboratoriumproducten en de locaties waar bloed wordt afgenomen op een eerlijke manier worden geselecteerd. Zo'n aanbesteding kost veel tijd. De onderzoeken die nu voor de NIPT lopen, moeten de komende jaren worden afgebouwd, net als de combinatietest. Het RIVM heeft de uitvoeringstoets in opdracht van het ministerie van VWS gedaan. De minister besluit onder andere op basis van deze resultaten of de NIPT wordt ingevoerd in het landelijke screeningsprogramma.

Pregnant women can have their unborn child tested for Down, Edwards' and Patau syndrome. The combined test has been used for many years to determine this. This combined test consists of a blood test given to the pregnant woman and an ultrasound scan of the unborn child. Since 2017, pregnant women can also choose another blood test: the non-invasive prenatal test (NIPT); this is upon the condition that the women participate in a study on this test (TRIDENT studies). The NIPT detects more children with Down, Edwards' or Patau syndrome and the result is more accurate than in the combined test. Pregnant women can have a NIPT from week 11 of their pregnancy. The current studies into NIPT will end in 2023. RIVM's so-called 'feasibility study' shows that it is possible to introduce NIPT into the National Screening Programme in 2023. There is sufficient support for this from the professional groups and other involved parties. It appears unfeasible to continue to offer the combined test alongside NIPT. Introducing NIPT is complicated but feasible. The introduction has consequences for all processes in the programme, from communication- and information materials to ICT. In addition, the laboratories that carry out NIPT, the laboratory products and the locations where blood is taken must also be selected in a fair manner. Such a tender takes a lot of time. The ongoing NIPT studies must be phased out in the coming years, just like the combined test. The RIVM has carried out the feasibility study upon the request of the Ministry of Health, Welfare and Sport. These results will assist the Minister in deciding whether NIPT will be introduced into the National Screening Programme.