Potentieel ziekteverwekkende micro-organismen in lucht afkomstig uit mestverwerkingsinstallaties

Abstract

Mestbewerkingsinstallaties bewerken het overschot aan mest. In dierlijke mest kunnen bacteriën of virussen zitten. Het is niet bekend in hoe ver de installaties deeltjes uitstoten die schadelijk zijn voor de gezondheid. Omwonenden maken zich daar zorgen om. Het RIVM werkt daarom aan een monitoringsprogramma om ziekteverwekkende organismen te kunnen meten in de buitenlucht rondom deze installaties. De eerste stap is daar nu in gemaakt. Het RIVM doet dit in opdracht van de provincie Noord-Brabant. Het is veel werk om alle mogelijke ziekteverwekkers te meten in lucht rondom mestverwerkingsinstallaties. Bepaalde groepen ziekteverwekkers gedragen zich hetzelfde in mest en in lucht. Het RIVM heeft daarom uitgezocht welke organismen verschillende groepen ziekteverwekkende bacteriën en virussen kunnen vertegenwoordigen. Als deze ‘indicatoren’ in de lucht zitten, kan gericht in kaart worden gebracht welke ziekteverwekkers uit de installaties komen. De voorgestelde indicatoren zijn de bacteriën Campylobacter, Clostridium, E. coli, enterokokken en endotoxine. Somatische colifagen zijn een indicator voor virussen. Het RIVM adviseert ook met welke methoden het beste de uitstoot van de gekozen indicatoren kunnen worden gemeten. Het RIVM adviseert om luchtmetingen op meerdere afstanden van de installaties te doen. Veel ziekteverwekkers sterven namelijk snel af in de buitenlucht. Als er ziekteverwekkers in de lucht zitten, zullen die aantallen op grotere afstand van een installatie kleiner zijn.

Manure-processing plants process surplus manure. Animal manure can contain bacteria and/or viruses. Although it is not known whether these plants release infectious agents that are harmful to people's health, local residents are concerned about this issue. RIVM is therefore working on a monitoring program for measuring pathogenic organisms originating from processed manure in the air outside these plants and this report provides the first step to this end. RIVM was commissioned by the Province of North-Brabant to carry out this research. Measuring all the pathogens that may be present in air around manure treatment plants is a laborious task. However, certain groups of infectious agents behave similarly in manure and air. For this reason, RIVM has investigated which organisms could be good representatives of the various groups of pathogenic bacteria and viruses. If these ‘indicators’ are present in the air, the pathogens that originate from the plants can be identified more efficiently. The identified indicators are endotoxin and the bacteria Campylobacter, Clostridium, E. coli and Enterococci. Somatic coliphages are an indicator for the presence of viruses. RIVM also advises on which methods can best be used to measure the release of the indicators chosen. RIVM recommends that air measurements be taken at varying distances from the plants in question because many pathogens die rapidly in the outside air. If there are pathogens in the air, the numbers at greater distances from a plant would be expected to be lower.