Vaccinatiegraad en jaarverslag Rijksvaccinatieprogramma Nederland 2021

Abstract

In Nederland krijgen kinderen vaccinaties tegen twaalf besmettelijke ziekten. Het RIVM beschrijft elk jaar hoeveel kinderen zijn gevaccineerd (vaccinatiegraad). Een hoge vaccinatiegraad is belangrijk omdat een ziekte dan minder vaak voorkomt. Ook beschrijft het RIVM de ontwikkelingen binnen het Rijksvaccinatieprogramma (RVP). Ontwikkelingen 2021 Net als in 2020 kregen in 2021 minder mensen een ziekte waartegen het RVP vaccineert dan voor de corona-epidemie. Dit geldt vooral voor kinkhoest, bof, meningokokkenziekte en mazelen. De kans is groot dat dit vooral komt door de coronamaatregelen, zoals afstand houden. Ondanks de uitbraak van het coronavirus gingen in 2021 de RVP-vaccinaties op de consultatiebureaus en de groepsvaccinaties wel door. Voorbeelden van groepsvaccinaties zijn de 9-jarigen BMR (bof, mazelen, rodehond), HPV en meningokokken ACWY. Vaccinatiegraad De vaccinatiegraad van bijna alle RVP-vaccinaties was in 2022 iets lager dan een jaar eerder. Dat kwam voor een deel doordat sommige vaccinaties vanwege de corona-epidemie later zijn gegeven dan normaal. Zo zijn groepsvaccinaties voor het RVP in het voorjaar van 2020 uitgesteld. Ook moesten afspraken voor een vaccinatie soms worden verzet, bijvoorbeeld omdat iemand in isolatie moest. Als ook de vaccinaties worden meegeteld die wat later zijn gegeven, is de vaccinatiegraad hoger. Wel is deze voor de meeste vaccinaties dan nog steeds iets lager dan in 2021. In Nederland lijken de gevolgen van de corona-epidemie op de deelname aan RVP-vaccinaties mee te vallen. De medewerkers in de Jeugdgezondheidszorg (JGZ) hebben veel moeite gedaan om zoveel mogelijk gezinnen te bereiken en kinderen te vaccineren. Het RIVM maakt zich wel zorgen voor het geval de lichte daling doorzet. Toestemming persoonsgegevens Vanwege de Wet op de privacy is de registratie van de vaccinaties veranderd. Sinds 1 januari 2022 moet digitaal worden aangegeven of ouders (en/of het kind) toestemming geven aan de JGZ om vaccinatiegegevens met persoonsgegevens door te geven aan het RIVM. Het RIVM heeft de persoonsgegevens nodig om de vaccinaties mee te kunnen tellen voor de vaccinatiegraad. Wanneer een deel van deze gegevens ontbreekt, kan niet worden bepaald of de vaccinatiegraad verandert. Het grote aandeel anonieme vaccinaties (ongeveer 12 procent) is daarom een punt van zorg.

In the Netherlands, children receive vaccinations against 12 infectious diseases. Each year, RIVM describes how many children have been vaccinated (vaccination coverage). A high vaccination coverage is impor-tant, because it means a disease will not occur or less often. RIVM also describes the developments within the National Immunisation Programme (NIP). Developments in 2021 Just like in 2020, in 2021 fewer people than before the coronavirus epidemic developed a disease against which the NIP vaccinates. This was especially true for whooping cough, mumps, meningococcal disease and measles. There is a good chance that this was mainly due to coronavirus restrictions, such as social distancing. Despite the outbreak of the coronavirus, NIP vaccinations at well-baby clinics and group vaccinations continued in 2021. Examples of group vaccinations are the mumps, measles and rubella (MMR) vaccination administered to nine-year-olds, and the vaccinations against HPV and meningococcal ACWY. Vaccination coverage The vaccination coverage of almost all NIP vaccinations was slightly lower in 2022 than a year earlier. This was partly because some vaccinations were given later than usual due to the coronavirus epidemic. NIP group vaccinations were postponed in the spring of 2020. Also, appointments for a vaccination sometimes had to be rescheduled, for example because people had to self-isolate. If the vaccinations that were given a little later are included, the vaccination coverage was higher. However, for most vaccinations this was still slightly lower than in 2021. In the Netherlands, the consequences of the coronavirus epidemic for participation in NIP vaccinations appear to be limited. Youth healthcare services employees have made great efforts to reach as many families and vaccinate as many children as possible. However, RIVM has concerns about a scenario in which the decrease in vaccination coverage continues. Informed consent regarding personal data Due to privacy legislation, the registration of vaccinations has changed. Since 1 January 2022, a digital record must be kept of whether parents (and/or the child) have given permission to youth healthcare services to pass on vaccination data with personal data to RIVM. RIVM needs these personal data to be able to include vaccinations in the vaccination coverage. If these data are incomplete, RIVM cannot determine whether the vaccination coverage has changed. The large share of anonymous vaccinations (about 12 per cent) is therefore a concern.