Wat weten we over microplastics in het milieu? Kennisagenda Microplastics in het milieu

Abstract

Microplastics zijn kleine kunststofdeeltjes, kleiner dan 5 millimeter. Ze zitten bijna overal in het milieu. Het is bekend dat ze in experimenten in het laboratorium schadelijke effecten kunnen hebben op planten en dieren. Maar het is nog niet bekend of deze effecten ook echt in het milieu optreden. Dat komt onder meer omdat de vorm, grootte en samenstelling van het materiaal sterk verschillen. Zeker is dat er steeds meer microplastics in het milieu bij komen. Oplossingen zijn nodig om dit te beperken en schadelijke effecten te voorkomen. Meer onderzoek naar microplastics is hiervoor cruciaal. Er is al veel onderzoek naar microplastics gedaan, maar daarvan is geen goed overzicht. Hierdoor is niet duidelijk welke kennis ontbreekt om tot goede oplossingen te komen. Het RIVM heeft daarom een overzicht gemaakt van de kennis die nog nodig is om te kunnen bepalen of microplastics in het milieu schadelijk zijn. Met dit overzicht kunnen onder andere beleidsmakers gericht kiezen welk onderzoek als eerste moet worden gedaan om bijvoorbeeld meer inzicht in schadelijke effecten te krijgen. Met de resultaten daarvan kan beter worden bepaald welke maatregelen het meest effectief zijn. Het RIVM heeft voor dit onderzoek gesproken met hoogleraren en experts. Zij gaven aan dat het moeilijk is om te bepalen welke kennis als eerste nodig is, omdat er nog zoveel onbekend is. Wel is duidelijk dat de kennis in samenhang moet worden beoordeeld om schadelijke milieu-effecten te kunnen bepalen en effectieve oplossingen te bedenken. Informatie die nu nog ontbreekt voor een goede risicobeoordeling voor het milieu is bijvoorbeeld hoe snel microplastics afbreken in kleinere plastic deeltjes en andere stoffen in bodem en water, en het verschil daarin per bron. Ook is niet voldoende bekend bij welke grootte en hoeveelheid microplastics schadelijk zijn. Naast maatregelen vanuit beleid, is aandacht nodig voor hoe gedragsverandering en innovatie kunnen zorgen dat er minder microplastics in het milieu terechtkomen. ZonMw (Nederlandse organisatie voor gezondheidsonderzoek en zorginnovatie)heeft in 2020 een kennisagenda opgesteld om beter zicht te krijgen op risico’s van microplastics voor de gezondheid van de mens. Samen met deze kennisagenda geeft dat de kennisbehoeften aan voor microplastics.

Microplastics are small plastic particles measuring less than 5 millimetres. They are found almost everywhere in the environment. Laboratory experiments have shown that microplastics can have harmful effects on plants and animals, but it is not yet known whether these effects actually occur in the environment as well. This is partly due to wide variations in the shape, size and composition of the material. What is certain is that increasing amounts of microplastics end up in the environment. Solutions are needed to limit this and prevent harmful effects. More research into microplastics is crucial in this regard. Many studies have already been done on microplastics, but there is no good overview of the findings. As a result, it is unclear what knowledge is lacking to come up with effective solutions. RIVM has therefore created an overview of the knowledge that is still needed in order to determine whether microplastics are harmful to the environment. This overview allows policymakers and other parties to make targeted choices regarding which research should be conducted first, for example to gain more insight into harmful effects. The results can then be used to better determine which measures are most effective. RIVM spoke with university professors and experts for this study. They believe it is difficult to say which knowledge is needed first, because so much is still unknown. However, it is clear that the knowledge must be assessed in a cohesive manner in order to determine the harmful effects on the environment and develop effective solutions. Information that is currently lacking for a proper environmental risk assessment includes how quickly microplastics break down in soil and water, and the differences per source in this regard. There is also insufficient data regarding the particle size and quantity at which microplastics are harmful. In addition to policy-based measures, attention must be paid to how behavioural change and innovation can reduce the amount of microplastics that end up in the environment. In 2020, ZonMw drew up a knowledge agenda to gain a better understanding of the risks that microplastics pose to human health. Together with the present knowledge agenda, this highlights the areas where we need more knowledge about microplastics.