Met de besten vergelijkbaar? Internationale verschillen in sterfte rond de geboorte

Abstract

Perinatal mortality in the Netherlands is higher by about a third than in Finland and Sweden, which are among the best countries in the world in this respect, while the Netherlands hovers around the European average. Dutch perinatal mortality has recently stabilised or slightly decreased, meaning despite growing risk factors, this mortality has not increased. Risk factors include a higher age of mothers at birth, increased rates of multiple births and more births to women from non-Western ethnic minority groups. This suggests improved perinatal care and prevention, or improved lifestyles or living conditions among Dutch pregnant women. The differences in mortality between the Netherlands and Finland or Sweden can be partly explained. Factors playing a role are differences in multiple births (with an increased mortality risk) and a much less favourable risk profile for smoking during pregnancy. The increase in births - a relatively important factor in the group of women belonging to ethnic minority groups - was higher in the Netherlands. Differences in prenatal screening for serious congenital anomalies followed by abortion also play a role. Research into the quality of perinatal care showed that Finland and Sweden performed better than the Netherlands, and this will theoretically explain part of the differences as well. The observed international differences in perinatal mortality are for a substantial part (two-thirds) associated with factors that can be improved by more effective prevention and perinatal care. A better national information system is essential to be better able to judge perinatal health and evaluate health policy.

De perinatale sterfte in Nederland is hoger - ongeveer een derde - dan in Finland en Zweden, die tot de beste landen ter wereld behoren. Nederland behoort tot de Europese middenmoot. De Nederlandse sterfte is recent stabiel geweest of licht gedaald. Deze sterfte is dus niet gestegen ondanks een toename van risicofactoren, zoals een hogere leeftijd van moeders bij geboorte, meer meerlinggeboortes en meer geboortes bij vrouwen met een allochtone herkomst. Dit wijst op een verbetering van de perinatale zorg en preventie of op gezondere levensgewoonten en leefomstandigheden van Nederlandse zwangeren. De sterfteverschillen tussen Nederland en Finland of Zweden kunnen voor een flink deel (twee derde) verklaard worden.Verschillen in meerlinggeboortes - die een verhoogd risico kennen - spelen een rol naast een ongunstiger risicoprofiel voor roken tijdens de zwangerschap. De toename in geboortes bij niet-westers allochtone vrouwen - Nederland scoort daar hoog - lijkt een relatief zwaarwegende factor. Ook verschillen in prenatale screening op ernstige congenitale afwijkingen gevolgd door afbreken van de zwangerschap spelen een rol. Onderzoek naar de kwaliteit van de perinatale zorg liet zien dat Zweden en Finland beter presteerden dan Nederland en theoretisch kunnen die verschillen ook een deel van het perinatale sterfteverschil verklaren. De gevonden internationale verschillen in perinatale sterfte lijken voor een aanzienlijk deel (twee derde) geassocieerd met factoren, die door effectievere preventie of prenatale zorg (screening) verbeterd kunnen worden. Om de Nederlandse perinatale gezondheid beter te kunnen beoordelen en ingezet beleid beter te kunnen evalueren is een betere informatievoorziening nodig