Beslissen over bagger op bodem. Deel 2. Onderbouwing stofgedragmodellering en voorspelde landbodemconcentraties na verspreiding bagger op land

Abstract

Regular removal of sediments is a necessity for proper water quantity management in the Netherlands. Sediment contamination causes problems for this. Where can the contaminated sediments be deposited? The New Dutch soil policy aims at the sustainable use of soils, and allows for area-specific regulatory approaches. The current approach, based on sediment classes, does not provide sufficient insight in risks of sediment deposition on land for terrestrial organisms, and does fir the new policy. In a research project of RIVM, RIZA and Alterra, focus was on the site-specific, integrated risk assessment of sediment deposition on land. A systems-approach was designed, so as to model where compounds come from, where they go, and which risks could exist as a consequence. The results of the project are reported in three consecutive reports. In this report, the systems approach is described, in a basic scientific-technical way. In the subsequent report, the integrated risk assessments are described similarly. The overview-report presents the prototype of a decision-support model for sediment deposition on land as developed from the systems-approach, including examples of its application. The prototype of the decision-support model has not yet been finished, as various regulatory decisions are awaited.

Dit rapport beschrijft een model voor het gedrag van toxische stoffen die in bodem gebracht worden door verspreiding van baggerspecie. Regelmatig baggeren is een noodzaak in Nederland. Verontreinigingen in de bagger zorgen daarbij voor een probleem. Waar moet de verontreinigde bagger heen? Momenteel wordt een verspreidingsbeleid gehanteerd dat gebaseerd is op verontreinigingsklassen. Dit systeem voldoet niet meer. In het kader van nieuw bodembeleid moet er anders naar dit probleem worden gekeken. Duurzaam gebruik van de bodem moet centraal staan, en gebiedsspecifiek beleid moet mogelijk worden. De bestaande klassenindeling geeft onvoldoende inzicht in lokale landbodemrisico's, en sluit niet aan bij het nieuwe beleid. In een onderzoek van RIVM, RIZA en Alterra is gekeken naar de risico's die op een lokatie door verspreiding op land kunnen ontstaan. Hiervoor is een systeembenadering opgesteld: waar komen de stoffen vandaan, waar gaan ze heen, welke organismen worden daadwerkelijk blootgesteld, en wat zijn de lokale risico's na verspreiding nu eigenlijk? Hiernaar wordt in drie samenhangende rapporten gekeken. In het voorliggende rapport wordt de systeembenadering technisch-wetenschappelijk beschreven. Hiermee kan beoordeeld worden of stoffen zich ophopen in de landbodem. In het opvolgende rapport wordt beschreven hoe de risico's van de stoffenmengsels voor mens, landbouwproducten en ecosystemen kunnen veranderen door het verspreiden van baggerspecie. In het overzichtsrapport van de serie wordt het op basis van de systeembenadering ontwikkelde beslismodel gepresenteerd, en worden de gevolgen van toepassing van het beslismodel verkend.