Zorg in de grote steden

Abstract

On average residents of the large cities in the Netherlands are in worse health than the rest of the Dutch population. Especially in deprived neighbourhoods, health care demands tend to be more extensive and complex than elsewhere. Immigrant groups are growing rapidly in size and diversity. Marginal groups, such as the homeless, drug or alcohol addicted, ex-psychiatric patients, isolated elderly and illegal immigrants are more represented. Health care workers are more often confronted with combinations of medical and non-medical problems. In the last decade the work load of general practitioners in the large cities has increased more than elsewhere in the Netherlands. The workload is highest in deprived neighbourhoods. The number of unfulfilled vacancies for qualified nurses and assisting health care workers tends to be higher in the more urban regions as well. In general immigrants as well as indigenous people from lower socio-economic strata appear to find their way to the health care quite adequately. However, health care providers as well as patients report that the quality of the health care provided to immigrant patients is far from optimal. To improve the situation and to deal with new challenges targeted actions are needed to improve accessibility and quality of health care for specific, vulnerable groups in deprived neighbourhoods. More health care workers from immigrant groups should be recruited. More coherence and co-operation between different care sectors (prevention, cure, care and social welfare), is needed to help patients with multiple medical and psychosocial problems. Labour market conditions for medical doctors and other health care professionals in the large cities should be improved.

De zorg in de achterstandswijken van de grote steden functioneert niet optimaal door de grote diversiteit in bevolkingsgroepen, de gebrekkige samenhang in de zorg en de tekorten aan huisartsen, verpleegkundigen en verzorgenden. Juist in deze wijken is de gezondheid van de bevolking bovendien slechter dan in de rest van Nederland. Vooral de allochtone bevolking in de grote steden is de laatste jaren sterk gegroeid en bestaat uit een toenemend aantal nationaliteiten. Ook groepen in de marge van de samenleving, zoals dak- en thuislozen, verslaafden, ex-psychiatrische patienten, vereenzaamde ouderen en illegalen zijn oververtegenwoordigd. De werklast van huisartsen in de grote steden is de afgelopen jaren meer toegenomen dan in andere plaatsen. De werklast is het grootst in achterstandswijken. De animo onder jonge huisartsen om in de stad te werken is onvoldoende om de openvallende plaatsen van stoppende huisartsen in te vullen. De vacatures voor verpleegkundig en verzorgend personeel zijn in de drie grootste steden het moeilijkst te vervullen. In het algemeen kunnen zowel de autochtone als de allochtone bevolking in de grote steden de weg naar de zorg nog goed vinden. Maar zowel zorgverleners als patienten rapporteren dat de kwaliteit van de zorg voor allochtone patienten niet optimaal is. Er zijn daarom specifieke inspanningen nodig om de toegankelijkheid en kwaliteit van de zorg in de grote steden in de toekomst veilig te stellen en te verbeteren. Vooral de eerstelijns gezondheidszorg in achterstandswijken heeft extra aandacht nodig. Deze inspanningen moeten gericht zijn op de verbetering van de toegankelijkheid en kwaliteit van de kwetsbare groepen. Meer samenhang en samenwerking tussen verschillende zorgsectoren (preventie, curatieve zorg, care en welzijn is nodig om patienten met meervoudige medische en psychosociale problemen te helpen. Ook zijn acties nodig om het werken voor huisartsen en ander zorgpersoneel in de grote steden aantrekkelijker te maken. Op het lokale niveau zullen vooral zorgverzekeraars en gemeentebesturen moeten gaan samen werken om een goede eerstelijnszorg veilig te stellen.