Bulder, Avan der Aa, MAffourtit, FBakker, MBil, WBokkers, BBoon, PEHartmann, JMengelers, MMontforts, MNaus, FNederlof, Rvan Wijk, SWintersen, Ade Wit, L2024-12-302024-12-302024-09-2010.21945/RIVM-2024-0104https://rivm.openrepository.com/handle/10029/627930De Nederlandse bevolking krijgt op verschillende manieren PFAS(Per- en polyfluoralkylstoffen ) binnen, vanuit voedsel en drinkwater maar ook via andere routes. Het RIVM onderzoekt hoe dit verlaagd kan worden. Hiervoor bepalen we hoe hoog de blootstelling nu is in Nederland en wat hier de bronnen van zijn. Op basis van deze kennis zal bepaald worden welke kansrijke mogelijkheden er zijn voor aanvullende maatregelen. De eerste fase van het onderzoek is nu afgerond. Hierin is geïnventariseerd welke informatie over de bronnen en omvang van blootstelling er al is en welk onderzoek nog nodig is. Zo weten we nu beter wat de PFAS inname via voedsel en drinkwater is, maar blijkt ook dat veel nog onbekend is. Er bestaat nog geen beeld van de hoeveelheid PFAS die mensen in Nederland in hun lichaam hebben. Daarom gaan we bestaande bloedmonsters onderzoeken. We onderzoeken daarbij of het mogelijk is deze monsters aan te vullen met recente monsters. We nemen daarbij extra bloedmonsters mee uit de regio’s rondom Chemours en de Westerschelde. Ook onderzoeken we bestaande monsters moedermelk. Er zijn veel gegevens beschikbaar over PFAS in verschillende onderdelen van het Nederlandse milieu, zoals in bodem en oppervlaktewater. Daaruit blijkt dat we nog niet weten hoe PFAS in de bodem zich naar diepere lagen en naar het grondwater verplaatst. Drinkwater dat van oppervlaktewater is gemaakt geeft nu meer PFAS blootstelling dan drinkwater van grondwater. Het RIVM start bodemonderzoek of dat door ‘zakkende’ PFAS in de loop der tijd gaat veranderen. Verder gaat het RIVM uitzoeken hoe PFAS-verbindingen zich in mens en milieu gedragen en hoe deze inzichten kunnen worden gebruikt in de risicobeoordeling. Hiervoor werken we internationaal samen, bijvoorbeeld met de Wereldgezondheidsorganisatie (WHO(World Health Organization )). Er is een eerste inventarisatie gemaakt van kansrijke aanvullende maatregelen om de blootstelling aan PFAS te verminderen. Deze inventarisatie zal met het opdoen van nieuwe kennis gedurende het programma aangevuld worden. Het onderzoek richt zich verder op het in beeld brengen van de (kosten-)effectiviteit van geselecteerde maatregelen. Het onderzoeksprogramma duurt tot 2026. Tussentijds wisselen we op verschillende manieren informatie uit over het onderzoek en nieuwe ontwikkelingen en inzichten, zoals via bijeenkomsten met belanghebbenden.nlReport