Mons MNVerweij Wde Nijs ACMSchijven JFMedema GJVersteegh JFM2017-02-201996-12-31Onderzocht is welke gezondheidsrisico's verbonden zijn aan het gebruik van oppervlaktewater als bron voor drinkwater. Hiervoor is gebruik gemaakt van een 'ketenbenadering', enerzijds omdat daarmee (zowel chemische als microbiologische) analytische beperkingen kunnen worden omzeild, anderzijds omdat hiermee beter inzicht te verkrijgen is in het effect van mogelijke maatregelen op een bepaald punt in de keten, nu of in de toekomst (prognose). De benadering is toegepast op drie anorganische microverontreinigingen, zes bestrijdingsmiddelen, drie desinfectiebijproducten en drie pathogene micro-organismen. Van deze stoffen en micro-organismen zijn eerst de emissies berekend. Daarna is op een aantal bestaande innamepunten voor de drinkwatervoorziening uit oppervlaktewater berekend wat het effect van de drinkwaterbereiding is op de concentraties. Ook de desinfectiebijproducten zijn in beschouwing genomen. Hierbij is gekeken naar zowel een viertal bestaande zuiveringssystemen als een hypothetische 'eenvoudige' zuivering. De resulterende concentraties in drinkwater zijn vergeleken met de, op gezondheidskundige overwegingen gebaseerde, maximaal gewenste concentraties. Waar mogelijk werden risico's berekend. Bij bepaalde typen zuiveringen leken de risico's van micro-organismen en desinfectiebijproducten hoger te zijn dan gewenst, zowel bij de bestaande als bij de 'eenvoudige' zuivering. Anorganische microverontreinigingen en bestrijdingsmiddelen komen volgens de berekeningen nergens in ongewenst hoge concentraties voor, zelfs niet bij de 'eenvoudige' zuivering. Geconcludeerd is dat de ketenbenadering goed werkt, zij het dat er (niet altijd kwantificeerbare) onzekerheden verbonden zijn aan de uitkomsten en de koppelingen tussen modellen en databases steeds handmatig gelegd moesten worden.<br>This study was carried out to assess the health risks associated with the use of surface water as a source of drinking water in the Netherlands. A modelling rather than a measuring approach was used on 3 heavy metals, 6 pesticides, 3 desinfection by-products and 3 pathogenic micro-organisms. The entire 'chain' consisted of modelling emissions to the environment, modelling the spread of the compound/organism in the environment and, finally, modelling the drinking-water treatment. Where possible, the resulting concentrations in drinking water were converted to risks. These were then compared to (occasionally provisional) standards or guidelines. This approach was applied to four drinking-water treatment plants in the Netherlands as well as to a hypothetical 'simple treatment' (the latter important for Dutch surface-water policy). The highest health risks were concluded to be caused by pathogenic micro-organisms and desinfection by-products rather than by heavy metals or pesticides. In some existing cases, as well as in the hypothetical 'simple treatment' case, these risks are probably higher than desired.<br>94 pnl06oppervlaktewaterdrinkwaterproduktiebestrijdingsmiddelzware metalengezondheideffectenpathogeenmicro-organismenontsmettensurface waterdrinking waterproductionpesticidesheavy metalshealtheffectspathogensmicroorganismsdisinfectionReport2017-02-20