Dietary exposure to lead in the Netherlands

Abstract

Uptake from the soil is the main route by which lead ends up in food. Lead in soil has its origin in both natural and anthropogenic sources. The lead concentration in food has decreased over the last decennia by the use of unleaded petrol and paint, and the replacement of lead water pipes. RIVM has assessed the intake of lead via food in the Netherlands. The calculated intakes showed that detrimental health effects cannot be excluded in a part of children up to age seven, pregnant women and adults. The number of persons actually at risk cannot be quantified. The food groups cereals, milk, fruit, non-alcoholic beverages (including tea and fruit juices) and vegetables contributed most to the total lead intake (about 70 percent). The intake of too much lead may have a negative effect on brain development (quantified as the loss of one IQ point) in children up to age seven, as well as in the developing foetus via lead ingestion of the mother. In adults, the negative effects of a high lead intake are on the kidney. Too much lead can also result in negative effects on blood pressure, but that risk is very low at all calculated intakes via food. The intake calculations were performed with the most recent information on lead concentrations in food combined with food consumption data from Dutch food consumption surveys, and calculated with a calculation model with which currently the best intake estimations can be obtained. Data on lead concentrations in some food products were limited. Therefore, concentration data from other European countries were also used. Additionally, lead concentrations in certain food products, including milk (products) and bread, were so low that they were difficult to quantify. The European Food Safety Authority (EFSA) has evaluated at which intake level of lead no detrimental health effects occur. This evaluation was used to determine if the lead intake results in possible health risks.

Lood komt in voedsel terecht doordat planten en gewassen het uit de bodem opnemen. Lood kan van nature in de bodem zitten, maar kan er ook in komen door menselijk handelen. De concentratie van lood in voedsel is de laatste decennia afgenomen door het gebruik van loodvrije benzine en verf, en de vervanging van loden drinkwaterleidingen. Het RIVM heeft berekend hoeveel lood we in Nederland binnen kunnen krijgen via voedsel. Op basis van de berekende innamen blijkt dat bij een deel van de kinderen tot en met 7 jaar, zwangere vrouwen en volwassenen schadelijke effecten niet kunnen worden uitgesloten. Bij hoeveel mensen er sprake is van een daadwerkelijk risico, is niet aan te geven. De voedselgroepen granen, melk, fruit, non-alcoholische dranken (waaronder thee en vruchtendranken) en groenten dragen het meeste bij aan de totale loodinname (circa 70 procent). Als kinderen tot en met 7 jaar te veel lood binnenkrijgen kan dat effect hebben op hun hersenontwikkeling (gekwantificeerd als het verlies van 1 IQ-punt). Dit geldt ook voor de zich ontwikkelende foetus via de loodinname van de moeder. Bij volwassenen kan een te hoge inname van lood effecten hebben op de nieren. Te veel lood kan ook schadelijk zijn voor de bloeddruk, maar dat risico is bij alle berekende innamen via voedsel zeer laag. De innameberekeningen zijn gebaseerd op de meest recent beschikbare informatie over loodconcentraties in voedsel gecombineerd met voedselconsumptiegegevens van de Nederlandse voedselconsumptiepeiling en berekend met een rekenmodel waarmee de beste innameschattingen op dit moment kunnen worden verkregen. Gegevens over loodconcentraties in sommige voedselproducten bleken beperkt beschikbaar. Daarom zijn ook concentratiegegevens uit andere Europese landen gebruikt. Verder waren loodgehalten in bepaalde voedingsmiddelen, namelijk melk(producten) en brood, dermate laag dat ze moeilijk waren te meten. De European Food Safety Authority (Europese Autoriteit voor Voedselveiligheid, EFSA) heeft geëvalueerd bij welke loodinname er in elk geval geen schadelijke effecten optreden. Deze evaluatie is in dit rapport gebruikt om te bepalen of er sprake is van een mogelijk gezondheidsrisico door loodinname