Impact van de eerste COVID-19 golf op de reguliere zorg en gezondheid : Inventarisatie van de omvang van het probleem en eerste schatting van gezondheidseffecten

Abstract

De COVID-19-epidemie heeft tijdens de eerste golf grote impact gehad op de zorg, vooral in het voorjaar van 2020. Afspraken, behandelingen en operaties voor niet-COVID-patiënten zijn afgezegd of uitgesteld. Ook meden patiënten zelf de zorg, bijvoorbeeld uit angst om te worden besmet of om de zorg te ontlasten. Een deel van de afspraken is vervangen door zorg op afstand, bijvoorbeeld telefonisch of via beeldbellen. Aan het begin van de zomer herstelden veel sectoren in de zorg grotendeels, maar het lukte niet de achterstand in te halen. Sommige vormen, zoals de paramedische zorg, dagbesteding en groepsbehandelingen, herstelden moeizamer. Door de coronamaatregelen, zoals 1,5 meter afstand houden en de extra hygiënemaatregelen, was het vaak niet mogelijk om evenveel zorg als voorheen te leveren. Voor dit onderzoek is gekeken naar de behandelingen die binnen de 12 grootste specialismen in ziekenhuizen het meest worden uitgevoerd (in totaal 48). Tijdens de eerste coronagolf is gemiddeld 23 procent van deze behandelingen niet doorgegaan. De gezondheidswinst die behandelingen normaal gesproken opleveren is daardoor niet bereikt. Dit wordt uitgedrukt in 'verloren gezonde levensjaren', een eenheid die effecten op sterfte en kwaliteit van leven aangeeft. Door de uitgevallen behandelingen zijn er naar schatting 34.000 tot 50.000 minder gezonde levensjaren bereikt. Dit zijn vooral effecten op kwaliteit van leven, en in mindere mate op overlijden. Een relatief groot deel van de verloren gezonde levensjaren zijn het gevolg van weggevallen behandelingen binnen de specialismen oogheelkunde en orthopedie, zoals staar-, knie- en heupoperaties. De schattingen over de gevolgen voor kankerpatiënten vallen buiten de berekeningen van dit onderzoek. Deze schattingen zijn ingewikkelder. Als eerste aanzet daarvoor zijn de gevolgen voor melanoom uitgewerkt, de agressiefste vorm van huidkanker. Naar schatting zijn 1.600 tot 2.800 gezonde levensjaren verloren gegaan door deze uitgevallen zorg. De onderzochte behandelingen vormen 28 procent van de medisch-specialistische zorg. Deze behandelingen leveren in verhouding veel gezondheidswinst op, en dus ook relatief veel verlies als de zorg niet doorgaat. Het totale gezondheidsverlies zal zeker groter zijn dan de genoemde aantallen, maar niet drie tot vier keer zo groot. Een deel van het gezondheidsverlies gaat niet definitief verloren als de komende jaren extra behandelingen kunnen worden uitgevoerd.

The first wave the COVID-19 pandemic had a major impact on healthcare provision, particularly in the spring of 2020. Appointments, treatment and operations for non-COVID patients were cancelled or postponed. Patients also avoided contact with healthcare providers, for example because they were afraid of becoming infected, or of being a burden on the system. Some of the appointments were replaced by remote care, for example by telephone or video calling. At the beginning of the summer many healthcare sectors largely recovered, but it was impossible to clear the backlog. Recovery was more difficult in fields such as paramedic care, daycare and group-based treatment. Due to the coronavirus measures, such as staying 1.5 metres apart and the additional hygiene measures, it was often impossible to provide the same level of care as before. This research involved assessing the 12 most frequently provided medical specialties within hospitals (48 medical treatments in total). During the first coronavirus wave an average of 23 percent of these different types of treatment did not go ahead and the health benefit which these treatments normally generate was therefore not achieved. This is expressed in 'healthy years of life lost', which is a summary measure of the effects on mortality and quality of life. It is estimated that between 34,000 and 50,000 healthy years of life were lost as a result of cancelled treatment. This primarily concerns effects on quality of life and, to a lesser extent, mortality. A relatively large part of the healthy years of life lost are the consequence of cancelled treatment in the specialist fields of ophthalmology and orthopaedics, such as cataract, knee and hip surgeries. Estimates of the consequences for cancer patients are not included in the calculations performed during this research. Those estimations are more complicated. As a first step the consequences for melanoma, which is the most aggressive form of skin cancer, have been worked out. It is estimated that between 1,600 and 2,800 healthy years of life were lost due to the problems in provision of regular care. The forms of treatment studied account for 28 percent of all specialist medical care. Proportionally they generate a considerable health benefit and consequently a relatively significant loss if not provided. The total loss of health will certainly exceed the figures referred to, but will not be three or four times greater. Some of the loss of health will not be lost for ever if extra treatment can be provided in the coming years.